ભારતની મુલાકાત પહેલા જ રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ પુતિન સામે અરેસ્ટ વૉરન્ટ થયું જાહેર

છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી, રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે યુદ્ધ ચાલી રહ્યું છે. આંતરરાષ્ટ્રીય ફોજદારી અદાલતે આ યુદ્ધ અપરાધ માટે પુતિન સામે ધરપકડ વૉરન્ટ જાહેર કર્યું છે. હવે, આ વૉરન્ટ છતાં, પુતિન ભારતની મુલાકાત લેશે? એવો પ્રશ્ન હવે થઈ રહ્યો છે.

ભારતના વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન

રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન 4 અને 5 ડિસેમ્બરે ભારતની મુલાકાતે આવી રહ્યા છે. આ મુલાકાત દરમિયાન તેઓ 23 મા ભારત-રશિયા વાર્ષિક શિખર સંમેલનમાં ભાગ લેશે. ભારતીય વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના આમંત્રણનો સ્વીકાર કરીને તેઓ ભારત આવવાના છે, પરંતુ તે પહેલાં, એવા સમાચાર છે કે પુતિનની ચિંતા વધી ગઈ છે. કારણ કે આંતરરાષ્ટ્રીય ફોજદારી અદાલતે પુતિન સામે ધરપકડ વૉરન્ટ જાહેર કર્યું છે. તો ચાલો આ પાછળનું કારણ જાણીએ.

પુતિન સામે ધરપકડ વૉરન્ટ જાહેર

ADVERTISEMENT

છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી, રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે યુદ્ધ ચાલી રહ્યું છે. આંતરરાષ્ટ્રીય ફોજદારી અદાલતે આ યુદ્ધ અપરાધ માટે પુતિન સામે ધરપકડ વૉરન્ટ જાહેર કર્યું છે. હવે, આ વૉરન્ટ છતાં, પુતિન ભારતની મુલાકાત લેશે? એવો પ્રશ્ન હવે થઈ રહ્યો છે. શું આંતરરાષ્ટ્રીય ફોજદારી અદાલતનું આ વૉરન્ટ ભારત પર લાગુ પડે છે? શું ભારતમાં તેમની સામે ધરપકડની કાર્યવાહી થઈ શકે છે? ચાલી જાણીએ આ બાબતે.

આંતરરાષ્ટ્રીય ફોજદારી અદાલત (ICC) શું છે?

આંતરરાષ્ટ્રીય ફોજદારી અદાલત (ICC) નેધરલેન્ડના હૅગમાં સ્થિત છે અને તે એક વિશ્વ અદાલત છે. આ અદાલત નેતાઓ અને અન્ય વ્યક્તિઓ પર ગંભીર આંતરરાષ્ટ્રીય ગુનાઓ માટે કેસ ચલાવે છે. તે મુખ્યત્વે નરસંહાર, યુદ્ધ અપરાધો અને માનવતા વિરુદ્ધ ગુનાઓ જેવા ગુનાઓનો કેસ ચલાવે છે. આ કોર્ટની સ્થાપના 2002 માં કરવામાં આવી હતી. હવે, ધરપકડ વૉરન્ટ વિના પણ, પુતિનને બીજા દેશમાંથી ધરપકડ કરવામાં આવે તેવી શક્યતા ઓછી છે.

રશિયાએ વૉરન્ટ વિશે શું કહ્યું?

રશિયા અને યુક્રેને આંતરરાષ્ટ્રીય ફોજદારી અદાલતના કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા નથી. પુતિન સામે ધરપકડ વૉરન્ટ જાહેર થયા પછી, રશિયન પ્રવક્તા પેસ્કોવે કહ્યું, “અન્ય ઘણા દેશોની જેમ, રશિયા કોર્ટના અધિકારક્ષેત્રને માન્યતા આપતું નથી. તેથી, કોર્ટના કોઈપણ નિર્ણયનું રશિયન ફેડરેશન માટે કોઈ કાનૂની મહત્ત્વ નથી.”

શું ICC ના નિયમો ભારત માટે બંધનકર્તા છે?

આંતરરાષ્ટ્રીય ફોજદારી અદાલતને વિશ્વના 124 દેશો દ્વારા માન્યતા આપવામાં આવી છે. જો કે, ભારત આમાં શામેલ નથી. એટલે કે, ભારતે ICC સાથે કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા નથી. તેથી, ભારત આ કોર્ટના નિર્ણયોનું પાલન કરવા માટે બંધાયેલું નથી. ઘણા નેતાઓ જેમને પહેલા ઘણી વખત ધરપકડ વૉરન્ટ જાહેર કરવામાં આવ્યા છે તેઓ ભારત આવ્યા હતા. 2015 માં, સુદાનના તત્કાલીન રાષ્ટ્રપતિ, ઓમર હસન અલ-બશીર, ભારત-આફ્રિકા સમિટમાં ભાગ લેવા માટે ભારતની મુલાકાતે આવ્યા હતા.

પુતિનની ભારત મુલાકાત

રશિયાના પ્રેસિડન્ટ વ્લાદિમીર પુતિન ૨૩મા ભારત-રશિયા વાર્ષિક શિખર સંમેલન માટે ૪ ડિસેમ્બરે બે દિવસની ભારતની મુલાકાતે આવવાના છે. તેમની આ મુલાકાત વખતે પુતિન અને વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી વચ્ચે દ્વિપક્ષીય વાટાઘાટોનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે.