11 October, 2025 02:27 PM IST | Mumbai | Gujarati Mid-day Online Correspondent
પ્રતીકાત્મક તસવીર (સૌજન્ય: મિડ-ડે)
કારતક મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષના ચતુર્થી તિથિ (ચોથો દિવસ) ના રોજ કરવા ચોથનું વ્રત રાખવામાં આવે છે. આ વર્ષે કરવા ચોથનું વ્રત શુક્રવાર, 10 ઓક્ટોબરના રોજ છે. આ વ્રતમાં ભગવાન શિવ, દેવી પાર્વતી, ભગવાન ગણેશ અને કાર્તિકેય તેમજ કરવા માતાની પૂજા કરવામાં આવે છે. પરિણીત મહિલાઓ ચંદ્રના દર્શન કરીને તેની પૂજા કર્યા પછી ઉપવાસ તોડે છે. કરવા ચોથને કરક ચતુર્થી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. કરવા, અથવા કરક, એક માટીનું વાસણ છે જેમાંથી ચંદ્રને પાણી અથવા પ્રસાદ ચઢાવવામાં આવે છે. ત્યારબાદ, ચાળણી દ્વારા ચંદ્રને જોવાનો રિવાજ છે. આમ, કરવા ચોથના વ્રત દરમિયાન કરવા અને ચાળણીનું વિશેષ મહત્ત્વ છે. ઘણા લોકો કરવા અને પૂજા પછી ચાળણીનો ત્યાગ કરે છે, જે અશુભ માનવામાં આવે છે. કરવા ચોથ પૂજામાં વપરાતા કરવા અને ચાળણીનું શું કરવું તે જાણો.
કરવા ચોથ પૂજા પછી કરવા સાથે શું કરવું જોઈએ: કરવા ચોથ પૂજા પછી, કરવાને અશુદ્ધ કે અપવિત્ર જગ્યાએ ન રાખવો જોઈએ. એવું માનવામાં આવે છે કે આમ કરવાથી દેવી પાર્વતી ક્રોધિત થઈ શકે છે. હિન્દુ માન્યતાઓ અનુસાર, કરવા ચોથ પૂજા પછી, માટીના વાસણને પવિત્ર નદી અથવા તળાવમાં ડૂબાડી દેવા જોઈએ. જો તમે કરવાને ડૂબાડી શકતા નથી, તો તમે તેને કેરી, લીમડો, પીપળ અથવા વડ જેવા પવિત્ર વૃક્ષ નીચે મૂકી શકો છો. ઘણા લોકો આગામી વર્ષની પૂજા માટે કરવાને સુરક્ષિત રીતે પણ રાખે છે, પરંતુ ધ્યાનમાં રાખો કે પૂજામાં વપરાતો કરવા હંમેશા શુદ્ધ અને સ્વચ્છ જગ્યાએ રાખવો જોઈએ.
કરવા ચોથ પૂજામાં વપરાતી ચાળણીનું શું કરવું જોઈએ: એવું માનવામાં આવે છે કે પૂજામાં વપરાતી ચાળણીને કાળજીપૂર્વક રાખવી જોઈએ અને ફેંકી દેવી જોઈએ નહીં. વૈકલ્પિક રીતે, જો તમે ઈચ્છો તો, તમે તેનો ઉપયોગ આગામી વર્ષની પૂજા માટે ફરીથી કરી શકો છો. દેશભરમાં ખૂબ જ ઉત્સાહથી ઉજવાતો કરવા ચૌથ ફક્ત એક ધાર્મિક પરંપરા જ નથી, પરંતુ પતિ-પત્ની વચ્ચેના પ્રેમ અને વિશ્વાસનું પ્રતીક પણ છે. આ દિવસે, સ્ત્રીઓ સૂર્યોદયથી ચંદ્રોદય સુધી ઉપવાસ કરે છે, પાણી પીધા વિના, તેમના પતિના લાંબા આયુષ્ય માટે પ્રાર્થના કરે છે.
કરવા ચૌથના વ્રત દરમિયાન સવારની સરગીમાં પૌષ્ટિક અને સંતુલિત આહાર લેવો જરૂરી છે. આહારમાં ફાઇબર, પ્રોટીન અને કોમ્પ્લેક્સ કાર્બોહાઇડ્રેટ ધરાવતી વસ્તુઓનો સમાવેશ કરો. તમે દલિયા, ઓટ્સ, દૂધ, ડ્રાય ફ્રૂટ્સ અને લીલી શાકભાજી લઈ શકો છો
(ખાસ નોંધ: આ સમાચારમાં આપવામાં આવેલી માહિતી ધાર્મિક માન્યતાઓ અને સામાન્ય માહિતી પર આધારિત છે. ગુજરાતી મિડ-ડે ડૉટ કૉમ આની પુષ્ટિ કરતું નથી.)