04 June, 2025 06:57 AM IST | New Delhi | Gujarati Mid-day Online Correspondent
આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ (પ્રતીકાત્મક તસવીર)
કેન્દ્રીય મંત્રી જિતેન્દ્ર સિંહે ભારતીય ભાષાઓ માટે સ્વદેશી એઆઈ મૉડલ `ભારત જેન` લૉન્ચ કર્યું. આ મૉડલ IIT બૉમ્બેમાં વિકસિત થયું છે અને દેશના ભાષાઈ-સાંસ્કૃતિક વિકાસમાં મહત્ત્વની ભૂમિકા ભજવશે.
કેન્દ્રીય વિજ્ઞાન તેમજ પ્રૌદ્યોગિકી મંત્રી જિતેન્દ્ર સિંહે ભારતીય ભાષાઓ માટે સ્વદેશી રીતે વિકસિત કૃત્રિમ બુદ્ધિમત્તા આધારિત મલ્ટીમૉડલ વૃહદ ભાષા મૉડલ (એલએલએમ) ભારત જેનનું શુભારંભ કર્યું.
સિંહે જણાવ્યું હતું કે, નેશનલ ઇન્ટરડિસિપ્લિનરી સાયબર-ફિઝિકલ સિસ્ટમ્સ મિશન હેઠળ વિકસાવવામાં આવેલ અને IIT બોમ્બે ખાતે TIH ફાઉન્ડેશન ફોર IoT (ઇન્ટરનેટ ઓફ થિંગ્સ) અને IoE (ઇન્ટરનેટ ઓફ એવરીથિંગ) દ્વારા અમલમાં મુકાયેલ ભારત જનરલનો હેતુ ભારતના ભાષાકીય અને સાંસ્કૃતિક સ્પેક્ટ્રમમાં AI વિકાસમાં ક્રાંતિ લાવવાનો છે.
આ પહેલને વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી વિભાગ (DST) દ્વારા સમર્થન આપવામાં આવ્યું છે અને તે અગ્રણી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ, નિષ્ણાતો અને નવીનતાઓના સમૂહને એકસાથે લાવે છે. સિંહે કહ્યું કે ભારત જનરલ એ AI બનાવવાનું રાષ્ટ્રીય મિશન છે જે નૈતિક, સમાવિષ્ટ, બહુભાષી અને ભારતીય મૂલ્યો અને નૈતિકતામાં ઊંડાણપૂર્વક મૂળ ધરાવે છે.
તેમણે કહ્યું કે પ્લેટફોર્મ ટેક્સ્ટ, ભાષણ અને છબી પદ્ધતિઓને એકીકૃત કરે છે અને 22 ભારતીય ભાષાઓમાં સીમલેસ ભાષાકીય AI ઉકેલો પ્રદાન કરે છે. આ પહેલ આરોગ્યસંભાળ, શિક્ષણ, કૃષિ અને શાસન જેવા મહત્વપૂર્ણ ક્ષેત્રોને સશક્ત બનાવશે. તે ક્ષેત્ર-વિશિષ્ટ AI ઉકેલો પણ પ્રદાન કરશે જે દરેક ભારતીયની જરૂરિયાતોને સમજે છે અને સેવા આપે છે.
વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી મંત્રી જિતેન્દ્ર સિંહે સોમવારે અહીં ભારતીય ભાષાઓ માટે સ્વદેશી રીતે વિકસિત કૃત્રિમ બુદ્ધિ (AI) આધારિત લાર્જ લેંગ્વેજ મોડેલ (LLM) ભારત જનરલ લોન્ચ કર્યું.
રાષ્ટ્રીય આંતરશાખાકીય સાયબર-ફિઝિકલ સિસ્ટમ્સ મિશન (NM-ICPS) હેઠળ વિકસાવવામાં આવેલ અને TIH ફાઉન્ડેશન ફોર IoT (ઇન્ટરનેટ ઓફ થિંગ્સ) અને IoE (ઇન્ટરનેટ ઓફ એવરીથિંગ) દ્વારા IIT બોમ્બેમાં અમલમાં મુકાયેલ, ભારત જનરલનો હેતુ ભારતના ભાષાકીય અને સાંસ્કૃતિક ક્ષેત્રમાં AI વિકાસમાં ક્રાંતિ લાવવાનો છે, એમ સિંહે જણાવ્યું હતું.
આ પહેલને વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી વિભાગ (DST) દ્વારા સમર્થન આપવામાં આવ્યું છે અને તે અગ્રણી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ, નિષ્ણાતો અને નવીનતાઓના સમૂહને એકસાથે લાવે છે.
સિંહે ભારત જનરલને "એવી AI બનાવવાનું રાષ્ટ્રીય મિશન" ગણાવ્યું જે નૈતિક, સમાવિષ્ટ, બહુભાષી અને ભારતીય મૂલ્યો અને નૈતિકતામાં ઊંડા મૂળ ધરાવે છે".
આ પ્લેટફોર્મ 22 ભારતીય ભાષાઓમાં સીમલેસ AI સોલ્યુશન્સ પ્રદાન કરે છે.
ભારતીય વૈજ્ઞાનિકોએ પોતાની મહેનતથી વધુ એક સિદ્ધિ હાંસલ કરી છે. હકીકતમાં, ભારતમાં પ્રથમ સ્વદેશી ભાષાનું AI મોડેલ લોન્ચ કરવામાં આવ્યું છે, જે 22 ભાષાઓમાં અનુવાદ કરવામાં સક્ષમ છે અને તેમાં ઘણી સુવિધાઓ છે. સોમવારે, કેન્દ્રીય વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી મંત્રી જિતેન્દ્ર સિંહે ભારતીય ભાષાઓ માટે સ્વદેશી રીતે વિકસિત કૃત્રિમ બુદ્ધિ-આધારિત મલ્ટિમોડલ લાર્જ લેંગ્વેજ મોડેલ (LLM) ભારતજેન લોન્ચ કર્યું.
માહિતી અનુસાર, IIT બોમ્બે ખાતે TIH ફાઉન્ડેશન ફોર IoT (ઇન્ટરનેટ ઓફ થિંગ્સ) અને IoE (ઇન્ટરનેટ ઓફ એવરીથિંગ) હેઠળ અમલમાં મુકાયેલ ભારતજેનનો હેતુ ભારતના ભાષાકીય અને સાંસ્કૃતિક સ્પેક્ટ્રમમાં AI વિકાસમાં ક્રાંતિ લાવવાનો છે. ભવિષ્યમાં આ સંબંધિત અન્ય પ્રયોગો અને સંશોધન પણ કરવામાં આવશે.