09 May, 2025 07:00 AM IST | New Delhi | Gujarati Mid-day Online Correspondent
પ્રતીકાત્મક તસવીર (તસવીર સૌજન્યઃ એઆઇ)
ભારતીય સેનાના ઉચ્ચ-પ્રભાવિત ‘ઓપરેશન સિંદૂર’ (Operation Sindoor) પછી ભારત (India) અને પાકિસ્તાન (Pakistan) વચ્ચે તણાવ ઘણો વધી ગયો છે. આ બન્ને દેશો વચ્ચે ટેન્શન (India-Pakistan Tension) વધતું જ જાય છે. ભારત એક પછી એક પાકિસ્તાનને ખતમ કરવા માટેના પગલાં ભરી રહ્યું છે. ત્યારે એન્ટરટેઇનમેન્ટ જગતમાં પણ એક મહત્વનો નિર્ણય લેવાયો છે. માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય (Ministry of Information and Broadcasting)એ ભારતમાં કાર્યરત તમામ OTT પ્લેટફોર્મ, સ્ટ્રીમિંગ સેવાઓ અને ડિજિટલ મધ્યસ્થીઓને પાકિસ્તાનથી ઉદ્ભવતા કન્ટેન્ટને તાત્કાલિક બંધ કરવાની સુચના આપી છે. આ સલાહ વેબ સિરીઝ, ફિલ્મો, સંગીત, પોડકાસ્ટ અને અન્ય ડિજિટલ કન્ટેન્ટ, પછી ભલે તે પેઇડ હોય કે ફ્રી દરેક પર લાગુ પડે છે. કારણકે, રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાની ચિંતાઓમાં વધારો થયો છે.
માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયના સત્તાવાર આદેશ અનુસાર, OTT પ્લેટફોર્મ્સે કોઈપણ વેબ સિરીઝ, ફિલ્મો, સંગીત, પોડકાસ્ટ અથવા અન્ય મીડિયાનું સ્ટ્રીમિંગ કરવાનું ટાળવું જોઈએ (Indian govt orders OTT platforms to remove Pakistan-origin content) જે પાકિસ્તાનમાં બનાવવામાં આવ્યા હોય અથવા પાકિસ્તાની મૂળના હોય - પછી ભલે તે સબ્સ્ક્રિપ્શનના ભાગ રૂપે ઓફર કરવામાં આવ્યા હોય કે ફ્રીમાં ઉપલબ્ધ હોય. આ નિર્ણય સમગ્ર બોર્ડ પર લાગુ પડે છે, જે હાલમાં ભારતીય પ્રેક્ષકોને સેવા આપતા તમામ ડિજિટલ પ્લેટફોર્મને આવરી લે છે. આ સલાહકાર માહિતી ટેકનોલોજી (મધ્યસ્થી માર્ગદર્શિકા અને ડિજિટલ મીડિયા એથિક્સ કોડ) નિયમો, ૨૦૨૧ (Information Technology - Intermediary Guidelines and Digital Media Ethics Code, Rules, 2021)ની જોગવાઈઓનો ઉપયોગ કરે છે, જે ડિજિટલ પ્રકાશકોને એવી સામગ્રી ટાળવાની જરૂર છે જે ભારતની સાર્વભૌમત્વ સાથે ચેડા કરી શકે, હિંસા ભડકાવી શકે અથવા રાજદ્વારી સંબંધોને નુકસાન પહોંચાડી શકે.
મંત્રાલયની એડવાઇઝરીમાં લખ્યું છે કે, રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાના હિતમાં, ‘ભારતમાં કાર્યરત તમામ OTT પ્લેટફોર્મ, મીડિયા સ્ટ્રીમિંગ પ્લેટફોર્મ અને મધ્યસ્થીઓને સલાહ આપવામાં આવે છે કે તેઓ તાત્કાલિક અસરથી પાકિસ્તાનમાં ઉદ્ભવતી હોય તેવી વેબ-સિરીઝ, ફિલ્મો, ગીતો, પોડકાસ્ટ અને અન્ય સ્ટ્રીમિંગ મીડિયા સામગ્રી, પછી ભલે તે સબ્સ્ક્રિપ્શન આધારિત મોડેલ પર ઉપલબ્ધ હોય કે અન્યથા તેને બંધ કરે.’
આ એડવાઇઝરી મંત્રાલયની અંદર સક્ષમ અધિકારીની મંજૂરીથી જારી કરવામાં આવી છે અને કડક પાલન માટે સ્વ-નિયમનકારી સંસ્થાઓ અને OTT પ્લેટફોર્મના સંગઠનોને જાણ કરવામાં આવી છે.
આ ઘટનાક્રમ ભારત સરકાર દ્વારા રાષ્ટ્રીય હિતોને નુકસાનકારક ગણાતી પાકિસ્તાની મીડિયા સામગ્રીના પ્રભાવને રોકવા માટે લેવામાં આવેલા શ્રેણીબદ્ધ પગલાંને અનુસરે છે. અગાઉ, સરકારે પાકિસ્તાન સ્થિત OTT પ્લેટફોર્મ વિડલી ટીવી (Vidly TV)ને ‘સેવક: ધ કન્ફેશન્સ’ (Sevak: The Confessions) નામની વેબ શ્રેણીનું પ્રસારણ કરવા બદલ બ્લોક કરી દીધું હતું, જેમાં સંવેદનશીલ ઐતિહાસિક ઘટનાઓ પર ભારત વિરોધી વાર્તા રજૂ કરવામાં આવી હોવાનું જાણવા મળ્યું હતું.
માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયના વર્તમાન નિર્દેશ રાષ્ટ્રીય એકતા અથવા સુરક્ષાને જોખમમાં મૂકી શકે તેવી સામગ્રીના ફેલાવાને રોકવા અંગે ભારત સરકારના વલણ પર ભાર મૂકે છે. ભારતમાં કાર્યરત OTT પ્લેટફોર્મ્સ પાસેથી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે તેઓ આ નિર્દેશનું તાત્કાલિક પાલન કરે, તેમની સેવાઓમાંથી તમામ પાકિસ્તાની મૂળની સામગ્રી દૂર કરે.