કદ વામન છે એટલે સંઘર્ષ વિરાટ કરવો પડ્યો

ત્રણ ફુટની હાઇટ હોવાને લીધે મેડિકલ અભ્યાસ માટે ઍડ્​મિશન નહોતું મળતું એટલે છેક સુપ્રીમ કોર્ટ સુધી ફાઇટ કરવી પડી, પણ અંતે એ વાત સાબિત થઈ કે હૈયામાં હામ હોય તો કશું જ અશક્ય નથી

ભાવનગરની સરકારી હૉસ્પિટલમાં ડૉક્ટર તરીકે ચાર્જ સંભાળ્યા બાદ દરદીઓનું ચેકઅપ કરતા ડૉ. ગણેશ બારૈયા અને બીજી તસવીરમાં માતા-પિતા અને ભાઈ–બહેનો સાથે ડૉ. ગણેશ બારૈયા.

પણ આખરે સૌરાષ્ટ્રના એક ગામડાના પચીસ વર્ષના ગણેશ બારૈયાએ ડૉક્ટર બનવાનું સપનું સાકાર કર્યું અને ગુરુવારથી ભાવનગરની સરકારી હૉસ્પિટલમાં મેડિકલ ઑફિસર તરીકેની પ્રૅક્ટિસ શરૂ કરી : ત્રણ ફુટની હાઇટ હોવાને લીધે મેડિકલ અભ્યાસ માટે ઍડ્​મિશન નહોતું મળતું એટલે છેક સુપ્રીમ કોર્ટ સુધી ફાઇટ કરવી પડી, પણ અંતે એ વાત સાબિત થઈ કે હૈયામાં હામ હોય તો કશું જ અશક્ય નથી

હવે ફોકસ MD થવા પર 
ડૉ. ગણેશ બારૈયાએ ગઈ કાલે શનિવારે ‘મિડ-ડે’ને કહ્યું હતું કે ‘આજે મારી ડ્યુટીનો ત્રીજો દિવસ થયો છે અને હું ખુશ છું. હાલ તો લગ્ન વિશે વિચાર્યું નથી, કેમ કે હવે મારું ફોકસ અત્યારે મારી કરીઅર પર છે. મારે આગળ ડૉક્ટર ઑફ મેડિસિન (MD)નો ઉચ્ચ અભ્યાસ કરવો છે. મારા પિતાજી વિઠ્ઠલભાઈ, માતા દેવુબહેન, સાત બહેનો, મારાથી નાનો એક ભાઈ સાથે અમે નવ ભાઈ-બહેનો છીએ. મારા પિતાજી ખેડૂત છે. મારા ગામની શાળામાં જ શિક્ષણ મેળવીને હાયર સેકન્ડરી શિક્ષણ તળાજાની નીલકંઠ વિદ્યાપીઠમાંથી લીધું હતું.’

ત્રણ ફુટની હાઇટ ધરાવવાને કારણે સૌરાષ્ટ્રના ભાવનગર જિલ્લાના તળાજા તાલુકાના ગોરખી ગામના જે વિદ્યાર્થીને મેડિકલ અભ્યાસમાં ઍડ્‍મિશન નહોતું મળતું તે વિદ્યાર્થી ગણેશ બારૈયાએ ડૉક્ટર બનીને ભાવનગરની સરકારી હૉસ્પિટલમાં ગુરુવારથી મેડિકલ ઑફિસર તરીકેની પ્રૅક્ટિસ શરૂ કરીને કરીઅરની શરૂઆત કરી છે. ડૉક્ટર બનવાના ગોલ સાથે આગળ વધેલા ડૉ. ગણેશ બારૈયાએ છેક સુપ્રીમ કોર્ટ સુધી લડત આપ્યા બાદ ફાઇનલી હવે તેનું સપનું પૂરું થતાં અને હૉસ્પિટલમાં મેડિકલ પ્રૅક્ટિસ શરૂ કરતાં ફૅમિલી અને ફ્રેન્ડ્સ સર્કલમાં ખુશી છવાઈ ગઈ છે.

દરેક વ્યક્તિ જીવનમાં કંઈક બનવાના લક્ષ્ય સાથે આગળ વધતી હોય છે એમ ગોરખી ગામના ગણેશ બારૈયાએ પણ ડૉક્ટર બનવાનું સપનું જોયું હતું. જોકે તેના આ સપના આડે તેની હાઇટ અવરોધરૂપ બની. માતા-પિતા તેમ જ ૭ બહેનો અને એક ભાઈ સાથે ફૅમિલીમાં તમામની હાઇટ નૉર્મલ હતી, પરંતુ એકમાત્ર ગણેશની હાઇટ ત્રણ ફુટની હતી. આ હાઇટને કારણે તેને મેડિકલ અભ્યાસમાં ઍડ્‍મિશન ન મળ્યું જેને કારણે તે નિરાશ થઈ ગયો. આવી કપરી પરિસ્થિતિમાં તેને તેની શાળાના પ્રિન્સિપાલ અને શિક્ષકનો સાથ મળ્યો જેને કારણે ગણેશે સુપ્રીમ કોર્ટ સુધી લડત ચલાવીને આખરે મેડિકલ અભ્યાસમાં પ્રવેશ મેળવ્યો અને આજે તે ડૉક્ટર બની ગયો છે.

કદ ભલે વામન હોય પણ સંઘર્ષથી વિરાટ સફળતા મેળવનાર ૨૫ વર્ષના ડૉ. ગણેશ બારૈયાએ ‘મિડ-ડે’ સમક્ષ સંઘર્ષના દિવસો યાદ કરવાની સાથે ખુશી વ્યક્ત કરતાં કહ્યું હતું કે ‘ગુરુવારથી મેડિકલ ઑફિસર તરીકે ભાવનગરની સર તખ્તસિંહજી જનરલ હૉસ્પિટલમાં મેં ડ્યુટી જૉઇન કરી છે. સરકારી નિયમ પ્રમાણે એક વર્ષ માટેની બૉન્ડેડ ડ્યુટી છે. હું સ્કૂલમાં અભ્યાસ કરતો હતો ત્યારથી મારો ગોલ ડૉક્ટર બનાવાનો હતો. મારા પપ્પાની સાઇડની ફૅમિલીમાં ૬ ડૉક્ટર અને ૪ ફૉરેસ્ટ ઑફિસર છે એટલે મને ક્યાંક ને ક્યાંક ત્યાંથી મોટિવેશન મળ્યું હતું, ઇન્સ્પિરેશન મળ્યું હતું. બારમું ધોરણ સાયન્સ સ્ટ્રીમમાં પાસ થયા બાદ ૨૦૧૮માં MBBSમાં ઍડ્મિશન માટે એન્ટ્રસ એક્ઝામ આપી અને પાસ થયો હતો. જોકે મારી હાઇટ ત્રણ ફુટ હોવાને કારણે મેડિકલ કાઉન્સિલ ઑફ ઇન્ડિયા દ્વારા મને રિજેક્ટ કરવામાં આવ્યો હતો. મારી હાઇટ ઓછી છે એટલે મને ઍડ્મિશન ન મળ્યું જેને કારણે હું ખૂબ નિરાશ થયો હતો. જોકે તળાજાની નીલકંઠ વિદ્યાપીઠમાં હું અભ્યાસ કરતો હતો ત્યાંના મારા શિક્ષક ડૉ. દલપત કટારિયા અને રૈવતસિંહ સરવૈયાએ મને સમજાવીને રાઇટ ટુ એજ્યુકેશનના મુદ્દા હેઠળ મને પણ શિક્ષણ મેળવવાનો અધિકાર છે એ પૉઇન્ટ પર ગુજરાત હાઈ કોર્ટમાં મેં કેસ દાખલ કર્યો હતો, પણ એ કેસ અમે હારી ગયા એટલે ૨૦૧૮માં સુપ્રીમ કોર્ટમાં કેસ દાખલ કર્યો હતો. આ કેસમાં સુપ્રીમ કોર્ટે જજમેન્ટ આપ્યું હતું કે તમને MBBSમાં ઍડ્મિશન મળશે, તમારી ડિસેબિલિટીને કારણે તમને કોઈ રોકી શકે નહીં. આ ચુકાદા બાદ ૨૦૧૯માં ભાવનગર ગવર્નમેન્ટ મેડિકલ કૉલેજમાં મને ઍડ્મિશન મળ્યું હતું. ૨૦૨૪માં અભ્યાસ પૂરો થયો અને હું MBBSમાં પાસ થયો. એ પછી એક વર્ષ ઇન્ટર્નશિપ કરી હતી જે પૂરી થતાં હવે મને મેડિકલ ઑફિસર તરીકે એક વર્ષ માટે ભાવનગરની સરકારી હૉસ્પિટલમાં ડ્યુટી મળી છે.’

ઓછી હાઇટને કારણે સંઘર્ષ

ડૉ. ગણેશ બારૈયાને ઓછી હાઇટને કારણે જીવનમાં સંઘર્ષનો સામનો કરવો પડ્યો છે. જોકે તેણે તેની ઓછી હાઇટને ક્યારેય તેના પર હાવી થવા દીધી નથી અને આગળ વધતો રહ્યો છે. ડૉ. ગણેશ બારૈયાએ કહ્યું હતું કે ‘મારી ઊંચાઈ ઓછી હોવાને કારણે જીવનમાં ઘણી સમયસ્યા આવી છે. મારું વજન પણ ૨૦ કિલો છે એટલે મુશ્કેલી પડે. હું મેડિકલમાં અભ્યાસ કરતો હતો ત્યારે પહેલા વર્ષમાં ઍનૅટૉમીમાં હ્યુમન બૉડીના ઑબ્ઝર્વેશનમાં પ્રૉબ્લેમ આવતો હતો એટલે મારા ફ્રેન્ડ્સ મારી મદદે આવતા હતા. તેઓ મને ક્લાસમાં આગળ બેસાડતા અને મારા માટે અલગ સીટ રાખતા હતા. ક્યારેક એવું બનતું કે સીટ પર બેસીને ન જોઈ શકું તો મારે સીટ પર કે પછી ટેબલ પર ઊભા થઈ જવું પડતું હતું. ઘણી વાર મારા મિત્રો મને ઊંચકી લેતા હતા અને એ રીતે હું અભ્યાસ કરતો. તકલીફ પડી, પણ આખરે મેં એકઝામ પાસ કરી લીધી.’

ભગવદ્ગીતાથી મળી પ્રેરણા

ભગવદ્ગીતાએ કંઈકેટલાય લોકોના જીવનમાં પ્રકાશ પાથરીને જીવન જીવવાની કળા બતાવી છે ત્યારે ડૉ. ગણેશ બારૈયાને પણ ભગવદ્ગીતામાંથી પ્રેરણા મળી છે. ડૉ. ગણેશ બારૈયાએ તેમના જેવી વ્યક્તિઓ સહિત સૌને મેસેજ આપતાં કહ્યું હતું કે ‘મારા જેવા લોકોને કંઈક ને કંઈક ખામી હોય તો તેમને અને સમાજને સંદેશ આપવા માગું છું કે જ્યારે કુદરત કંઈ ઓછું આપતી હોય તો બીજું ઘણુંબધું આપે પણ છે. માણસ ક્યારેય સંપૂર્ણ હોતો નથી. જગતમાં પૂર્ણ પુરુષોત્તમ તો પ્રભુ શ્રીરામ છે. ઈશ્વર કંઈ છીનવી લેતો હોય છે તો ઘણું આપી પણ દેતો હોય છે. મારી ત્રણ ફુટ હાઇટ છે. ઈશ્વરે મારી પાસેથી જે છીનવ્યું છે એની સામે મને એનાથી વધુ આપ્યું અને હજી ભવિષ્યમાં પણ આપશે. પોતાના પર વિશ્વાસ રાખો, કુદરત પર વિશ્વાસ રાખો, સારાં કર્મ કરો તો ફળ ઈશ્વર આપે છે. ગીતામાં પણ લખ્યું છે કે તમે કર્મ કરો, ફળ દેવાનું કામ ઉપરવાળાના હાથમાં છે. મને ભગવદ્ગીતામાંથી પ્રેરણા મળી છે. એના શ્લોક મારા વૉલપેપર પર છે. ક્યાંક ને ક્યાંક ભગવદ્ગીતાથી મને ઘણીબધી પ્રેરણા મળતી રહે છે. દરેક વ્યક્તિએ એક વખત ગીતાનો પાઠ ભણવો જોઈએ અને જીવનમાં ઉતારવો જોઈએ, કારણ કે દરેક સમસ્યાનું સમાધાન ગીતામાં આપેલું છે.’

સફળતાનું શ્રેય

ઓછી હાઇટને કારણે સંઘર્ષ કરીને આગળ વધેલા ડૉ. ગણેશ બારૈયાએ તેમની સફળતા પાછળનું શ્રેય તેમનાં માતા-પિતા, શિક્ષકો અને ફ્રેન્ડ્સને આપ્યું છે. ડૉ. ગણેશ બારૈયાએ કહ્યું હતું કે ‘નીલકંઠ વિદ્યાપીઠના ડૉ. દલપત કટારિયા અને રૈવતસિંહ સરવૈયાએ મદદ ન કરી હોત તો આજે મારું ડૉક્ટર બનવાનું સપનું અધૂરું રહી ગયું હોત. આજે હું જે કંઈ છું એ તેમના લીધે છું. મારા માતા-પિતાએ મારામાં વિશ્વાસ રાખ્યો અને મને મોટો કર્યો. ફૅમિલીએ મને પ્રોત્સાહિત કર્યો, શાળા-કૉલેજના શિક્ષકો અને પ્રોફેસરોએ મને ભણાવ્યો અને કેપેબલ બનાવ્યો. મારા સિનિયર્સ તેમ જ મારા મિત્રો મને હેલ્પફુલ બની રહ્યા. તેમણે ક્યારેય મને ડિસેબલ્ડ પર્સન તરીકે નથી જોયો, પણ નૉર્મલ પર્સન તરીકે ટ્રીટ કર્યો છે. મારી સફળતા પાછળનું શ્રેય આ બધાને આભારી છે.’