06 July, 2025 07:02 AM IST | Washington | Gujarati Mid-day Online Correspondent
ડોનલ્ડ ટ્રમ્પ ફાઇલ તસવીર (સૌજન્ય: મિડ-ડે)
અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનલ્ડ ટ્રમ્પે પોતાની સ્વ-લાદેલી ટેરિફ સમયમર્યાદા પહેલા એક મોટી જાહેરાત કરી છે. ટ્રમ્પે કહ્યું છે કે સોમવારથી 12 દેશોને નવા `રેસિપરોકલ ટેરિફ રેટ` વિશે માહિતી આપતા ઑફર લેટર્સ મોકલવામાં આવશે. આ નવા ટેરિફ 1 ઓગસ્ટ, 2025 થી અમલમાં આવશે. જો કે, હજી સુધી સ્પષ્ટ નથી કે કયા 12 દેશોને આ પત્રો પ્રાપ્ત થશે.
આ જાહેરાત સમયે, ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે વેપાર કરાર અંગે વાટાઘાટો ચાલી રહી છે. તાજેતરમાં, ભારતના ઉચ્ચ અધિકારીઓ વોશિંગ્ટનમાં આ મુદ્દા પર ચર્ચા કર્યા પછી ભારત પાછા ફર્યા છે. ભારત તરફથી સ્પષ્ટ સંકેત છે કે તે સમયમર્યાદાના આધારે કોઈપણ વેપાર કરાર નક્કી કરવા માગતો નથી.
રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પે ન્યુ જર્સી જતા ઍરફોર્સ વનમાં પત્રકારો સાથે વાત કરતી વખતે આ માહિતી આપી હતી. તેમણે દેશોના નામ જાહેર કર્યા ન હતા પરંતુ કહ્યું હતું કે આ સોમવારે જાહેર કરવામાં આવશે. અગાઉ ટ્રમ્પે શુક્રવારે જ આ પત્રો મોકલવાની વાત કરી હતી, પરંતુ તે દિવસે અમેરિકામાં રાષ્ટ્રીય રજા હતી, જેના કારણે આ યોજના મુલતવી રાખવામાં આવી હતી. તેમણે કહ્યું, "મેં કેટલાક પત્રો પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે અને તે સોમવારે મોકલવામાં આવશે, કદાચ બાર દેશોમાં." તેમણે કહ્યું કે વિવિધ દેશો માટે ટેરિફ દર અલગ અલગ હશે.
રિપોર્ટ અનુસાર, આ પત્રો દ્વારા અમેરિકા `ટેક ઈટ ઑર લીવ ઈટ` નીતિ અપનાવી રહ્યું છે. એપ્રિલમાં, ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રે મોટાભાગના દેશો માટે મૂળભૂત 10 ટકા ટેરિફની જાહેરાત કરી હતી, જે પછીથી કેટલાક કિસ્સાઓમાં 50 ટકા સુધી વધારી દેવામાં આવી હતી. જો કે, વાટાઘાટોને મંજૂરી આપવા માટે ઊંચા દરોને 90 દિવસ માટે અસ્થાયી રૂપે સ્થગિત કરવામાં આવ્યા હતા. આ 90 દિવસનો સમયગાળો 9 જુલાઈના રોજ સમાપ્ત થાય છે.
હવે ટ્રમ્પે સંકેત આપ્યો છે કે કેટલાક કિસ્સાઓમાં ટેરિફ દર 70 ટકા સુધી પહોંચી શકે છે, જે 1 ઓગસ્ટથી અમલમાં આવશે. શરૂઆતમાં, વ્હાઇટ હાઉસે જાપાન અને યુરોપિયન યુનિયન જેવા મુખ્ય વેપાર ભાગીદારો સાથે ટેરિફ દરો પર વાટાઘાટો કરવાની યોજના બનાવી હતી. પરંતુ આ ભાગીદારો સાથે વાટાઘાટોમાં મુશ્કેલીઓને કારણે, ટ્રમ્પ હવે સીધા પત્રો મોકલવાની વ્યૂહરચના અપનાવી રહ્યા છે. તેમણે શુક્રવારે સાંજે કહ્યું, "પત્રો મોકલવા સરળ છે, તે વાટાઘાટો કરતાં વધુ સારો માર્ગ છે." તેમણે 9 જુલાઈ પહેલાં વ્યાપક વેપાર કરારને અંતિમ સ્વરૂપ આપવાની તેમની અગાઉની જાહેરાત પર કોઈ ટિપ્પણી કરી ન હતી.
અત્યાર સુધી ફક્ત બે વેપાર સોદા સફળ થયા છે - પહેલો મે મહિનામાં બ્રિટન સાથે હતો, જેણે 10 ટકા ટેરિફ દર જાળવી રાખ્યો હતો અને ઑટોમોબાઇલ્સ અને ઍરક્રાફ્ટ એન્જિન જેવા ચોક્કસ ઉદ્યોગોને છૂટ આપી હતી. બીજો વિયેતનામ સાથે હતો, જેણે વિયેતનામી ઉત્પાદનો પર ટેરિફ 46 ટકા થી ઘટાડીને 20 ટકા કર્યો હતો અને યુએસ ઉત્પાદનો માટે ડ્યુટી-ફ્રી પ્રવેશની મંજૂરી આપી હતી.
ભારત સાથે હજી સુધી કોઈ સંભવિત સોદો થયો નથી, અને EU અધિકારીઓએ શુક્રવારે જણાવ્યું હતું કે ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર સાથેની તેમની વાતચીત અટકી ગઈ છે. તેઓ ટેરિફ દરોમાં વધારાને ટાળવા માટે હાલની વ્યવસ્થા ચાલુ રાખવાનું વિચારી રહ્યા છે. ટ્રમ્પની નવી ટેરિફ નીતિ વૈશ્વિક વેપાર પર, ખાસ કરીને એવા દેશો પર મોટી અસર કરી શકે છે જે અમેરિકાના મોટા નિકાસકારો છે. ભારત માટે આ એક સંવેદનશીલ સમય છે, કારણ કે બંને દેશો લાંબા સમયથી વેપાર કરારને અંતિમ સ્વરૂપ આપવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે.