07 June, 2025 07:14 AM IST | New Delhi | Gujarati Mid-day Online Correspondent
ફાઈલ તસવીર
ગયા વર્ષે 1 એપ્રિલના, ઇઝરાયલે દમિશ્કમાં ઈરાની વાણિજ્ય દૂતાવાસ પર બૉમ્બમારો કર્યો હતો, જેમાં અનેક વરિષ્ઠ ઈરાની અધિકારી પણ માર્યા ગયા હતા. આથી ઉશ્કેરાયેલા ઈરાને પલટવાર કરતાં 13 એપ્રિલના ઇઝરાયલમાં અનેક હુમલા કર્યા હતા.
ઈરાન અને અમેરિકા વચ્ચે પરમાણુ કરારને લઈને ચાલતી વાતચીત વચ્ચે ઈરાને ચીન સાથે બેલિસ્ટિક મિસાઈલ પર મોટી ડીલ કરી છે. અમેરિકન અખબાર વૉલ સ્ટ્રીટ જર્નલના એક રિપૉર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ઈરાને પોતાની સૈન્ય ક્ષમતાઓના પુનર્નિર્માણના પ્રયત્ન હેઠળ ચીનને હજારો ટન બેલિસ્ટિક મિસાઈલ સામગ્રીનો પૂરવઠો કરવાનો ઑર્ડર આપ્યો છે. રિપૉર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ઈરાને જે માત્રામાં મિસાઈલ સામગ્રીનો ઑર્ડર આપ્યો છે, જો તેનો પૂરવઠો થઈ જાય છે તો તેનાથી 800 બેલિસ્ટિક મિસાઈલ તૈયાર થઈ શકે છે.
અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે ચીન આગામી થોડા મહિનામાં ઈરાનને આ માલ પૂરો પાડવા જઈ રહ્યું છે. આ ઓર્ડરમાં બેલિસ્ટિક મિસાઈલો માટે વપરાતા ઘન બળતણનો મુખ્ય ઘટક એમોનિયમ પરક્લોરેટનો સમાવેશ થાય છે. સૂત્રોએ સંકેત આપ્યો છે કે આ સામગ્રી 800 મિસાઈલોને બળતણ આપી શકે છે.
શું તે લશ્કરી જૂથોને પણ બળતણ આપશે?
સૂત્રોને ટાંકીને અહેવાલોમાં જણાવાયું છે કે કેટલાક એમોનિયમ પરક્લોરેટ ઈરાન સાથે જોડાયેલા લશ્કરી જૂથોને પણ મોકલી શકાય છે. આ લશ્કરી જૂથમાં યમનના હુતી બળવાખોરોનો પણ સમાવેશ થાય છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ પગલાથી ઈરાનને તેના પ્રાદેશિક પ્રભાવને મજબૂત બનાવવામાં અને તેના મિસાઈલ શસ્ત્રાગારને ફરીથી બનાવવામાં મદદ મળશે.
ટ્રમ્પ પ્રશાસન સાથે પણ ચાલી રહી છે વાતચીત
જોકે, બીજી તરફ, આ મધ્ય પૂર્વમાં તણાવ અને યુદ્ધનો નવો મોરચો ખોલી શકે છે. ઈરાન પહેલેથી જ ઈઝરાયલ અને અમેરિકા સાથે યુદ્ધની આરે છે અને હાલમાં પરમાણુ કાર્યક્રમના ભવિષ્ય પર ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર સાથે વાટાઘાટો કરી રહ્યું છે. અમેરિકા દ્વારા તેની પરમાણુ પ્રવૃત્તિઓને રોકવાના આહ્વાન છતાં, ઈરાન યુરેનિયમ સંવર્ધનના તેના એજન્ડા પર કામ કરી રહ્યું છે. આ સાથે, ઈરાને એ પણ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે તેનો મિસાઈલ કાર્યક્રમ પર કોઈની સાથે વાટાઘાટો કરવાનો કોઈ ઈરાદો નથી.
ગયા વર્ષે ઈરાન અને ઈઝરાયલ વચ્ચે થયો હતો સંઘર્ષ
એ સ્પષ્ટ છે કે ઈરાનનો ઉદ્દેશ્ય હવે બેલિસ્ટિક મિસાઈલના ક્ષેત્રમાં આગળ વધવાનો છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, ઈરાની સંસ્થા, પિશ્ગમન તેજરત રફી નોવિન કંપની દ્વારા તાજેતરના મહિનાઓમાં હોંગકોંગ સ્થિત લાયન કોમોડિટીઝ હોલ્ડિંગ્સ લિમિટેડને આટલી મોટી સંખ્યામાં મિસાઈલ સામગ્રીનો ઓર્ડર આપવામાં આવ્યો છે. તમને જણાવી દઈએ કે પરમાણુ કરાર પર, યુએસ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ઈરાનને યુરેનિયમ સંવર્ધન કરતા અટકાવ્યું છે, જ્યારે તેહરાને વારંવાર ભાર મૂક્યો કે જો વોશિંગ્ટન પોતાનું વલણ ચાલુ રાખે છે, તો તેની સાથે કોઈ કરાર થઈ શકે નહીં. ઈરાને ગયા વર્ષે એપ્રિલમાં ઈઝરાયલ પર ડ્રોન અને મિસાઈલથી હુમલો કર્યો હતો. આ પછી, ઈઝરાયલે પણ ઈરાન સામે બદલો લીધો હતો.