21 April, 2025 06:58 AM IST | Mumbai | Gujarati Mid-day Online Correspondent
૧૦૦૮ પાર્શ્વનાથ દિગમ્બર જૈન મંદિરને તોડી નાખવામાં આવ્યા બાદ સ્થાનિક જૈનો આ સ્થળે બે દિવસથી જઈને પૂજા-અર્ચના કરવાની સાથે તોડફોડ બાદ સાફસફાઈ કરી રહ્યા છે.
વિલે પાર્લેમાં ૧૬ એપ્રિલે ગેરકાયદેસર જૈન મંદિરના તોડી પાડવાના જાહેર વિરોધ બાદ બૃહન્મુંબઈ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન (BMC) એ શનિવારે તેના K પૂર્વ વોર્ડ અધિકારી નવનાથ ઘાડગેની બદલી કરી હતી. હવે આ વોર્ડની જવાબદારી H પૂર્વ વોર્ડ અધિકારી સ્વપ્નજા ક્ષીરસાગરને સોંપવામાં આવી છે. BMC દ્વારા શ્રી ૧૦૦૮ દિગંબર જૈન મંદિર ટ્રસ્ટ દ્વારા સંચાલિત 26 વર્ષ જૂના મંદિરના એક ભાગને તોડી પાડવામાં આવ્યા બાદ વિલે પાર્લેમાં વિરોધ પ્રદર્શનો ફાટી નીકળ્યા હતા. મંદિરના અધિકારીઓએ દાવો કર્યો હતો કે નજીકની એક હૉટેલ નાગરિક કાર્યવાહી પાછળ હતી, જે સૂચવે છે કે તે હૉટેલની વિસ્તરણ યોજનાઓથી પ્રેરિત હતી. જોકે, હૉટેલ મેનેજરે આ આરોપો પર કોઈ ટિપ્પણી કરવાનું પસંદ કર્યું ન હતું.
જૈન સમુદાયના સભ્યોએ શનિવારે નેમિનાથ કો-ઓપરેટિવ હાઉસિંગ સોસાયટીમાં સ્થિત મંદિરમાં BMC દ્વારા તોડી પાડવા સામે મૌન વિરોધ પ્રદર્શન કર્યું હતું. વિરોધ શરૂ થયાના થોડા સમય પછી જ આસિસ્ટન્ટ કમિશનર નવનાથ ઘાડગે પાટીલની બદલી કરવામાં આવી હતી. નાગરિક વડા ભૂષણ ગગરાણીએ ટ્રાન્સફરની પુષ્ટિ કરી હતી પરંતુ ચોક્કસ કારણો આપ્યા ન હતા. વિરોધ પ્રદર્શનમાં ભાગ લેનારા ધારાસભ્ય પરાગ અલાવાનીએ સંકેત આપ્યો હતો કે ઘાડગેનું ટ્રાન્સફર તોડી પાડવાની કામગીરી સાથે જોડાયેલું છે. ઘાડગે પાટીલે બીએમસી દ્વારા લેવામાં આવેલા પગલાંનો બચાવ કરતા કહ્યું, "અમે કોર્ટના નિર્દેશો અનુસાર કાર્ય કર્યું અને તમામ કાનૂની પ્રક્રિયાઓનું પાલન કર્યું."
૧૯૬૨માં સ્થાપિત મંદિર વિવાદનું કેન્દ્ર રહ્યું હતું. મુંબઈના પાલક મંત્રી એમ.પી. લોઢાએ બીએમસી અધિકારી સામે કાર્યવાહી કરવાની માગ કરી હતી, અને દલીલ કરી હતી કે મંદિરમાં કોઈ અવરોધ ઊભો થયો ન હતો અને તોડી પાડવાનું કામ ખૂબ જ ઝડપથી કરવામાં આવ્યું હતું. "મેં મંદિરના અધિકારીઓને ટેકો આપ્યો અને સ્થળની મુલાકાત લીધી," તેમણે જણાવ્યું હતું.
અહેવાલમાં વિરોધકર્તા મયુર જૈન સમુદાયનો ગુસ્સો વ્યક્ત કરતા ટાંકવામાં આવ્યા હતા, જેમાં પ્રાર્થના ચાલુ હતી ત્યારે તોડી પાડવાનું કેવી રીતે શરૂ થયું તે વર્ણવવામાં આવ્યું હતું. "૧૫ એપ્રિલના રોજ, બીએમસીએ આગામી કાર્યવાહી વિશે નોટિસ પોસ્ટ કરી હતી, પરંતુ તેઓએ કોઈ ફોલોઅપ વિના આ પહેલા પણ કર્યું છે. તેમણે મૂર્તિઓને સુરક્ષિત રાખવા માટે અમને સમય આપ્યા વિના અમને બળજબરીથી દૂર કર્યા." જૈને એ પણ નોંધ્યું હતું કે મંદિરના ટ્રસ્ટીઓએ તોડી પાડવાના દિવસે જ બૉમ્બે હાઈ કોર્ટ પાસેથી સ્ટે ઓર્ડર મેળવ્યો હતો, પરંતુ કાર્યવાહી અટકાવવા માટે ખૂબ મોડું થઈ ગયું હતું. કોર્ટના આદેશની જાણ થયા પછી અધિકારીઓએ તોડી પાડવાનું બંધ કર્યું હોવા છતાં, જૈને ટિપ્પણી કરી હતી કે દિવસના અંત સુધીમાં ફક્ત એક દિવાલ ઉભી રહી હતી. આ ઘટનાઓને પગલે, સ્વપ્નજા ક્ષીરસાગરને કે પૂર્વ વોર્ડની દેખરેખ માટે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે. "હું તોડી પાડવાના મામલાની સમીક્ષા કરીશ અને ખાતરી કરીશ કે બધી કાર્યવાહી કાનૂની મર્યાદામાં થાય," ક્ષીરસાગરે જણાવ્યું હતું.
શનિવાર સાંજ સુધી, BMC કાર્યકરો હજી પણ કાટમાળ સાફ કરી રહ્યા હતા જ્યારે જૈન સમુદાયના સભ્યો તેમની મૂર્તિઓને પુનઃસ્થાપિત કરવા માટે છત્ર સ્થાપિત કરી રહ્યા હતા, જેનાથી પ્રાર્થના ચાલુ રહી. વિરોધ રેલીમાં નોંધપાત્ર લોકો ઉમટી પડ્યા હતા, જેમાં 15,000 થી વધુ જૈનોએ ભાગ લીધો હતો. સાધુ મહારાજ અને ધારાસભ્ય પરાગ અલાવાણી સહિતની નોંધપાત્ર વ્યક્તિઓએ વોર્ડ ઓફિસમાં મેમોરેન્ડમ સુપરત કરતી વખતે ભીડને સંબોધિત કરી હતી.