28 November, 2021 12:57 PM IST | Mumbai | Gujarati Mid-day Online Correspondent
પ્રતીકાત્મક તસવીર
દક્ષિણ આફ્રિકામાં જોવા મળેલા કોરોનાના નવા પ્રકાર ‘ઓમિક્રોન’ના ભયે ફરી એકવાર વિશ્વમાં ખળભળાટ મચાવ્યો છે. ભારતમાં પણ આ અંગે સર્વત્ર ચિંતાનો માહોલ છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ પણ શનિવારે કોરોનાને લઈને ઉચ્ચ સ્તરીય બેઠક યોજી હતી, જેથી રાજ્ય સરકારો પણ તેને લઈને એલર્ટ મોડમાં આવી ગઈ છે. દિલ્હી સરકારે નવા વેરિઅન્ટને લઈને નિષ્ણાતો પાસેથી સૂચનો માગ્યા છે. આ સંદર્ભે સમાચાર ચેનલ ‘આજ તક’એ હાર્ટ અને કાર્ડિયોથોરાસિક સર્જન ડૉ. નરેશ ત્રેહનને ટાંકી અહેવાલ આપ્યો છે.
મેદાંતા મેડિસિટીના ચેરમેન નરેશ ત્રેહને આજ તક સાથેની એક્સક્લુઝિવ વાતચીતમાં જણાવ્યું કે “‘ઓમિક્રોન’ વેરિઅન્ટ દક્ષિણ આફ્રિકા, બેલ્જિયમ, હોંગકોંગ, બોત્સ્વાના સહિત અન્ય દેશોમાં ખૂબ જ ઝડપથી ફેલાઈ રહ્યો છે. ‘ઓમિક્રોન’ કોરોનાના ડેલ્ટા વેરિઅન્ટ્સ કરતાં વધુ ખતરનાક છે. `ઓમિક્રોન`માં 30થી વધુ મ્યુટેશન જોવા મળ્યા છે, જ્યારે ડેલ્ટા વેરિઅન્ટમાં લગભગ 15 મ્યુટેશન જોવા મળ્યા હતા, તેથી તે ડેલ્ટા કરતા વધુ ચેપી છે. WHOએ તેને `વેરિઅન્ટ્સ ઑફ કન્સર્ન`ની શ્રેણીમાં મૂક્યો છે.”
ત્રેહાને લોકોને સાવચેતી રાખવાની સલાહ આપતા કહ્યું કે રસીની રોગપ્રતિકારક શક્તિ પર નિર્ભર ન રહો. એવી આશંકા છે કે આ નવું વેરિઅન્ટ રસીમાંથી મળેલી રોગપ્રતિકારક શક્તિ પર પ્રભુત્વ નહીં મેળવી શકે. જોકે, સારી વાત એ છે કે કોવિડના આ નવા પ્રકારને RTPCR દ્વારા શોધી શકાય છે.
`ઓમિક્રોન` વેરિઅન્ટને લઈને ચેતવણી પ્રાપ્ત થઈ છે, તેથી તે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે કે સરકાર, ડૉક્ટરો, હેલ્થ કેર વર્કર્સ અને અન્ય જવાબદાર લોકોએ તેનાથી બચવા માટે કોઈ યોજના બનાવવી જોઈએ. ઉદાહરણ તરીકે, વેરિઅન્ટ્સથી પીડિત દેશોના મુસાફરોની અવરજવર તાત્કાલિક અસરથી બંધ કરવી જોઈએ. એટલે કે 15 ડિસેમ્બરથી શરૂ થનારી આંતરરાષ્ટ્રીય ફ્લાઈટ્સ પર પુનર્વિચાર કરવો પડશે.
ત્રેહાનના જણાવ્યા અનુસાર, ઓછા કોરોના કેસોને કારણે, દેશમાં લોકોએ લગ્ન, પાર્ટીઓ અને જાહેર સ્થળોએ ફરીથી માસ્ક ન પહેરવાનું શરૂ કર્યું છે, પરંતુ હવે દરેકે કોવિડ પીરિયડની જેમ સાવચેતી રાખવાની છે. જો માસ્ક સહિત કોરોનાના તમામ નિયમોનું ચાર-છ અઠવાડિયા સુધી યોગ્ય રીતે પાલન કરવામાં આવે તો ખતરો ઘણી હદ સુધી ટાળી શકાય છે.
રસીના બંને ડોઝ પછી કેટલા બૂસ્ટર ડોઝની જરૂર છે? તેના જવાબમાં મેદાંતાના અધ્યક્ષ ડૉ. ત્રેહને જણાવ્યું હતું કે ડૉકટરો, ફ્રન્ટલાઈન અને હેલ્થ કેર વર્કર્સને આ વર્ષે જાન્યુઆરી-ફેબ્રુઆરી મહિનામાં બંને ડોઝ મળ્યા છે અને શક્ય છે કે આઠ-નવ મહિનામાં તેમની રોગપ્રતિકારક શક્તિ ઘટી ગઈ હશે, તેથી પ્રથમ તમામ બૂસ્ટર ડોઝ તેમને આપવા જોઈએ.
ડૉ. ત્રેહને ઈન્ટરનેશનલ એક્સપિરિયન્સને ટાંકીને કહ્યું કે બૂસ્ટર ડોઝ માટેની રસીમાં ફેરફાર થવો જોઈએ. ઉદાહરણ તરીકે, જે લોકોને કોવિશિલ્ડનો પ્રથમ અને બીજો ડોઝ આપવામાં આવ્યો છે, તેમને કોવેક્સીનનો બૂસ્ટર ડોઝ આપવો જોઈએ. રસીના પ્લેટફોર્મને બદલવાનો આ પ્રયોગ રોગપ્રતિકારક શક્તિને વધારે છે.
નવા પ્રકાર કયા વય જૂથ, ક્યારે અને કેવી રીતે નુકસાન કરશે તેના સંબંધમાં અભ્યાસ હજુ પણ કરવામાં આવી રહ્યો છે. આ માટે વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન સહિત ‘ઓમિક્રોન’ સામે લડી રહેલા દેશોને સારા સંકલનની જરૂર છે જેથી કરીને ખૂબ જ ખતરનાક ગણાતા આ પ્રકારથી બચવાના ઉપાયો સમયસર તૈયાર કરી શકાય.
દક્ષિણ આફ્રિકામાં કોરોનાનું નવું વેરિઅન્ટ B.1.1529 મળી આવ્યું હતું. તેને કોરોનાનું અત્યાર સુધીનું સૌથી મ્યુટેટેડ વર્ઝન કહેવામાં આવી રહ્યું છે. વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાએ તેને ઓમિક્રોન નામ આપ્યું છે. SARS-CoV-2 વાયરસ ઇવોલ્યુશન (TAG-VE) પર ટેકનિકલ સલાહકાર જૂથ SARS-CoV-2 ના વિકાસ પર સતત દેખરેખ રાખે છે. ઉપરાંત, તે મૂલ્યાંકન કરી રહ્યું છે કે શું ચોક્કસ પરિવર્તનો અને પરિવર્તનના સંયોજનો વાયરસના વર્તનમાં ફેરફાર કરે છે. WHO એ ઓમિક્રોન વાયરસને VOC (વેરિએન્ટ ઓફ કન્સર્ન) કહ્યો છે.