FBI દરોડા બાદ મોટો ખુલાસો: ભારતીય મૂળના એશ્લે ટેલિસ કરતા હતા ચીન માટે જાસૂસી?

15 October, 2025 06:59 PM IST  |  Washington | Gujarati Mid-day Online Correspondent

Indian Origin Policy Expert Arrested in United States: અમેરિકામાં ભારતીય મૂળના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા નિષ્ણાત અને દક્ષિણ એશિયા નીતિ સલાહકાર એશ્લે ટેલિસની ચીન સાથેના કથિત સંબંધો અને વર્ગીકૃત સરકારી દસ્તાવેજોના અનધિકૃત કબજાના આરોપસર ધરપકડ કરવામાં આવી છે.

એશ્લે ટેલિસ અને FBI રિપોર્ટ (તસવીર સૌજન્ય: સોશિયલ મીડિયા)

અમેરિકામાં ભારતીય મૂળના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા નિષ્ણાત અને દક્ષિણ એશિયા નીતિ સલાહકાર એશ્લે ટેલિસની ચીન સાથેના કથિત સંબંધો અને વર્ગીકૃત સરકારી દસ્તાવેજોના અનધિકૃત કબજાના આરોપસર ધરપકડ કરવામાં આવી છે. ફેડરલ બ્યુરો ઓફ ઇન્વેસ્ટિગેશન (FBI) એ શનિવારે વર્જિનિયાના વિયેનામાં ટેલિસના નિવાસસ્થાને દરોડા પાડ્યા હતા અને 1,000 થી વધુ પાનાના વર્ગીકૃત દસ્તાવેજો જપ્ત કર્યા હતા. ટેલિસ પર હવે ગેરકાયદેસર રીતે વર્ગીકૃત રાષ્ટ્રીય સંરક્ષણ દસ્તાવેજો રાખવા અને ચીનના સરકારી અધિકારીઓ સાથે ઘણી વખત મુલાકાત કરવાનો આરોપ મૂકવામાં આવ્યો છે.

આ માહિતી FBI દ્વારા દાખલ કરાયેલા સોગંદનામા અને ફોજદારી ફરિયાદમાંથી લેવામાં આવી છે, જેની એક નકલ હિન્દુસ્તાન ટાઇમ્સ દ્વારા સમીક્ષા કરવામાં આવી છે. ભારતીય મૂળના અમેરિકન નાગરિક 64 વર્ષીય ટેલિસ પર 13 ઓક્ટોબરના રોજ વર્જિનિયા ડિસ્ટ્રિક્ટ કોર્ટમાં ઔપચારિક રીતે આરોપ મૂકવામાં આવ્યો હતો. આરોપો અનુસાર, તેમની પાસે ફેડરલ કાયદાનું ઉલ્લંઘન કરતી રાષ્ટ્રીય સંરક્ષણ સંબંધિત વર્ગીકૃત માહિતી હતી.

FBI કાર્યવાહી
FBI એજન્ટસે ૧૧ ઓક્ટોબરના રોજ વર્જિનિયાના વિયેનામાં ટેલિસના ઘરની તપાસ કરી, જેમાં "ટોપ સિક્રેટ" અને "સિક્રેટ" ચિહ્નિત 1,000 થી વધુ પાનાના દસ્તાવેજો જપ્ત કર્યા. આ દસ્તાવેજો ભોંયરામાં આવેલી ઑફિસમાં તાળાબંધ ફાઇલિંગ કેબિનેટ, એક ડેસ્ક અને ત્રણ મોટી કાળી કચરાપેટીઓમાંથી મળી આવ્યા હતા.

એફબીઆઈના જણાવ્યા અનુસાર, 25 સપ્ટેમ્બરના રોજ, ટેલિસને સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટના હેરી એસ. ટ્રુમેન બિલ્ડિંગમાં એક વર્ગીકૃત કમ્પ્યુટર સિસ્ટમમાંથી સેંકડો દસ્તાવેજો પ્રિન્ટ કરતા વીડિયો સર્વેલન્સ પર જોવામાં આવ્યો હતો. તેણે "ઇકોન રિફોર્મ" નામથી "યુએસ એર ફોર્સ ટેક્ટિક્સ" સંબંધિત 1,288 પાનાની ફાઇલ સેવ કરી અને પછી સિલેક્ટેડ પેજિસની પ્રિન્ટ લીધી અને પછી ફાઇલ ડિલીટ કરી નાખી.

ગુપ્ત દસ્તાવેજોની ચોરી અને છુપાવવાના આરોપો
૧૦ ઓક્ટોબરના રોજ, બીજા સુરક્ષા કેમેરામાં ટેલિસ માર્ક સેન્ટર (એલેક્ઝાન્ડ્રિયા, વર્જિનિયા) ખાતે એક સુરક્ષિત સુવિધામાં પ્રવેશતા કેદ થયો હતો, જેમાં તે નોટપેડમાં ટૉપ સિક્રેટ ડોક્યુમેન્ટ્સ છુપાવતો હતો અને તેને તેના લેધર બ્રીફકેસમાં મૂકતો હતો. ત્યારબાદ તે સુવિધા છોડીને ચાલ્યો ગયો.

ચીની અધિકારીઓ સાથે ગુપ્ત બેઠકો
એફબીઆઈના સોગંદનામામાં જણાવાયું છે કે ટેલિસ સપ્ટેમ્બર 2022 અને સપ્ટેમ્બર 2025 વચ્ચે વર્જિનિયાના ફેરફેક્સમાં રેસ્ટોરન્ટમાં ચીની સરકારી અધિકારીઓ સાથે ઘણી વખત મળ્યા હતા. 15 સપ્ટેમ્બર, 2022 ના રોજ એક મીટિંગ દરમિયાન, ટેલિસ રેસ્ટોરન્ટમાં એક પરબિડીયું લઈને પહોંચ્યો હતો, જે બહાર નીકળતા સમયે તેની પાસે નહોતો.

આ બેઠકોમાં ઈરાન-ચીન સંબંધો, ઉભરતી ટેકનોલોજી (જેમ કે કૃત્રિમ બુદ્ધિ) અને યુએસ-પાકિસ્તાન સંબંધો પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. સપ્ટેમ્બર 2025 માં એક બેઠકમાં, ચીની અધિકારીઓએ ટેલિસને લાલ ગિફ્ટ બેગ પણ ભેટમાં આપી હતી.

પ્રવાસ પહેલાની શોધ
એફબીઆઈના જણાવ્યા મુજબ, ૧૧ ઓક્ટોબરની સાંજે, ટેલિસ તેના પરિવાર સાથે રોમ જવા રવાના થવાનો હતો, જ્યાં તેનું કામ સંબંધિત વ્યસ્તતા હતી. ૨૭ ઓક્ટોબરે તે મિલાન થઈને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ પરત ફરવાનો હતો. તે જ દિવસે તેના ઘરની શોધખોળ કરવામાં આવી હતી, અને મોટી માત્રામાં વર્ગીકૃત દસ્તાવેજો મળી આવ્યા હતા. આ બાબતે કાર્નેગી એન્ડોમેન્ટ ફોર ઇન્ટરનેશનલ પીસનો સંપર્ક કરવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો.

united states of america fbi washington vienna china pakistan ai artificial intelligence social media international news india