02 September, 2025 03:15 PM IST | New Delhi | Gujarati Mid-day Online Correspondent
તસવીર સૌજન્ય મિડ-ડે
રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન તરફથી શી જિનપિંગના આ પ્રસ્તાવ પર જવાબ પણ આવી ગયો છે. તેમણે કહ્યું કે અમે શી જિનપિંગની આ વાતથી સંમત છીએ કે એક સમાનતા આધારિત વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ. આ વાત એવા સમયમાં મહત્ત્વપૂર્ણ છે, જ્યારે કેટલાક દેશ પોતાની જ વસ્તુઓ થોપવામાં લાગેલા છે.
ચીની રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગે શાંઘાઈ સહયોગ સંગઠનની મીટિંગને સંબોધિત કરતાં ગ્લોબલ ગવર્નેન્સ ઈનિશિએટિવ (GGI)નો પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો છે. તેમણે કહ્યું કે વિશ્વમાં બહુપક્ષીય વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ અને કોઈ એક દેશને જ સર્વશક્તિમાન માનવું અયોગ્ય છે. શી જિનપિંગે એસસીઓ નેતાઓનું સંબોધન કરતાં આ વાત કરી, જેના પર રશિયાએ તત્કાલ સંમતિ દર્શાવી છે. આ સિવાય ભારત પણ આ મામલે સંમત છે કારણકે પીએમ મોદી છેલ્લા ઘણાં સમયથી આવું કહી રહ્યા છે કે વૈશ્વિક સંબંધ સમાનતાના આધારે નક્કી થવા જોઈએ. શી જિનપિંગનો આ ફૉર્મ્યુલા સીધી રીતે અમેરિકા માટે ખુલ્લો પડકાર છે, જે હાલ તમામ દેશો પર ટૅરિફ લગાડી રહ્યો છે.
અમેરિકાએ ભારત પર સૌથી મોટો ટેરિફ લાદ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં, શી જિનપિંગનું નિવેદન મહત્વપૂર્ણ છે. શીએ કહ્યું, `હું તમને બધાને ગ્લોબલ ગવર્નન્સ ઇનિશિયેટિવનો પ્રસ્તાવ મૂકવા માંગુ છું. હું બધા દેશો સાથે કામ કરવા તૈયાર છું. આ સંબંધ સમાનતા પર આધારિત હોવો જોઈએ અને માનવ સભ્યતાના સહિયારા ભવિષ્યના નિર્માણ માટે સહયોગની ભાવના પર આધારિત હોવો જોઈએ.` તેમણે કહ્યું કે ગ્લોબલ સાઉથ માટે આ જરૂરી છે. શી જિનપિંગે કહ્યું કે આ દ્રષ્ટિકોણ વૈશ્વિક સુરક્ષા અને આર્થિક વ્યવસ્થા માટે પણ મહત્વપૂર્ણ છે.
શી જિનપિંગે કહ્યું, `સૌ પ્રથમ આપણે સમાનતાના આધારે વાત કરવી પડશે. આપણે માનવું પડશે કે ક્ષેત્રફળ, ક્ષમતા, સંપત્તિથી આગળ બધા દેશોને સમાન માનવા જોઈએ. દરેકને વૈશ્વિક શાસનમાં નિર્ણય લેવાની તક મળવી જોઈએ, અને તે જ સમયે દરેકને લાભાર્થી તરીકે સમાન હોવું જોઈએ. આપણે વૈશ્વિક સંબંધોમાં વધુ લોકશાહી વ્યવસ્થાને પ્રોત્સાહન આપવું પડશે. આ ઉપરાંત, વિકાસશીલ દેશોનો પણ સમાવેશ કરવો પડશે.` તેમણે કહ્યું કે આપણે બધા આંતરરાષ્ટ્રીય નિયમોથી બંધાયેલા છીએ, પરંતુ તેનું યોગ્ય રીતે અને યુએન ચાર્ટર અનુસાર પાલન થવું જોઈએ.
ભારત પર ભારે યુએસ ટેરિફ વચ્ચે શીનો પ્રસ્તાવ
શી જિનપિંગે કહ્યું કે આંતરરાષ્ટ્રીય નિયમો બધા પર સમાન રીતે લાગુ કરવા જોઈએ. આમાં કોઈ બેવડા ધોરણો ન હોવા જોઈએ. તેમણે કહ્યું કે કેટલાક દેશો પોતાની રીતે નિયમોનું પાલન કરે છે અને તેને અન્ય દેશો પર લાદવાનો પ્રયાસ કરે છે. તેમણે ત્રીજી અને સૌથી મહત્વપૂર્ણ વાત કહી કે આપણે બધાએ બહુપક્ષીય સિસ્ટમ વિશે વાત કરવી જોઈએ. આપણે સાથે મળીને વૈશ્વિક સિસ્ટમ વિશે વાત કરવી પડશે. શી જિનપિંગનો આ સિદ્ધાંત ભારત સહિત ઘણા દેશોને સમજાવવા જઈ રહ્યો છે, પરંતુ તે ચોક્કસપણે અમેરિકાને ચિંતા કરશે, જે ઇચ્છે છે કે બધા દેશોને તેના ટેરિફ સામે મનસ્વી કરાર કરવા માટે દબાણ કરવામાં આવે.
પુતિને શી જિનપિંગના પ્રસ્તાવ પર કહ્યું - અમે સંમત છીએ
રશિયન રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિને પણ શી જિનપિંગના પ્રસ્તાવનો જવાબ આપ્યો છે. તેમણે કહ્યું કે અમે શી જિનપિંગ સાથે સંમત છીએ કે સમાનતા આધારિત સિસ્ટમ હોવી જોઈએ. આ એવા સમયે મહત્વપૂર્ણ છે જ્યારે કેટલાક દેશો પોતાની વસ્તુઓ લાદવામાં વ્યસ્ત છે. રશિયા ચીનના આ પ્રસ્તાવને સમર્થન આપે છે. અમે ખુલ્લેઆમ તેની સાથે છીએ. આ રીતે, ભારત, ચીન અને રશિયાએ ખુલ્લેઆમ અમેરિકાનું નામ પણ લીધું ન હતું, પરંતુ આખી વાત તેના વિશે હતી.