28 August, 2025 06:53 AM IST | Mumbai | Gujarati Mid-day Online Correspondent
પ્રતીકાત્મક તસવીર (સૌજન્ય: મિડ-ડે)
ઇન્ફોસિસના સ્થાપક નારાયણ મૂર્તિએ તાજેતરમાં અઠવાડિયામાં 70 કલાક કામ કરવાના કરેલા વચનની અસર હવે દેખાઈ રહી છે. મહારાષ્ટ્ર સરકાર રાજ્યમાં ખાનગી કંપનીઓમાં કામના કલાકો વધારવાની યોજના બનાવી રહી છે. હાલમાં સરકાર અને કંપનીઓ વચ્ચે વાતચીત ચાલી રહી છે અને જો આ અંગે નિર્ણય લેવામાં આવે તો 9 કલાકને બદલે દરરોજ 10 કલાક કામ કરવું પડશે. શ્રમ વિભાગે ઓવરટાઇમ મર્યાદા વધારવાનો પણ પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે, જે ક્વાર્ટરમાં ૧૨૫ થી વધારીને ૧૪૪ કલાક કરવાનો છે. હાલમાં, કોઈપણ કર્મચારી ઓવરટાઇમ સહિત દરરોજ મહત્તમ ૧૦.૫ કલાક કામ કરી શકે છે, જ્યારે નવા પ્રસ્તાવમાં આ સમયગાળો વધારીને ૧૨ કલાક કરવામાં આવશે. શ્રમ વિભાગનો આ પ્રસ્તાવ એવી કંપનીઓ પર લાગુ થશે જ્યાં 20 થી વધુ કર્મચારીઓ કામ કરે છે. હાલમાં, આ નિયમ 10 કર્મચારીઓ ધરાવતી કંપનીઓ અને દુકાનોને લાગુ પડે છે. હાલમાં, સરકાર આ અંગે વધુ સ્પષ્ટતા ઇચ્છે છે અને તેનો હેતુ એ છે કે નિયમ બનાવતા પહેલા તેના તમામ પાસાઓ પર વિચાર કરવામાં આવે.
હૉટલ અને કંપનીઓમાં કામ કરતા કર્મચારીઓ માટે કામના કલાકો વધારવાનો પ્રસ્તાવ
સરકાર મહારાષ્ટ્ર દુકાન અને સ્થાપના (રોજગારનું નિયમન અને સેવાની સ્થિતિ) અધિનિયમ, 2017 માં ફેરફાર કરવાનું વિચારી રહી છે. આ અંતર્ગત, દુકાનો, હૉટલ અને કંપનીઓમાં કામ કરતા કર્મચારીઓ માટે કામના કલાકો વધારવાનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો છે. રાજ્યના શ્રમ વિભાગે પણ કેબિનેટ બેઠકમાં આ પ્રસ્તાવ પર ચર્ચા કરી હતી અને જો બધું બરાબર રહ્યું તો આ નવો નિયમ ટૂંક સમયમાં લાગુ થઈ શકે છે.
ઓવરટાઇમ પર પણ નવો પ્રસ્તાવ
શ્રમ વિભાગે ઓવરટાઇમ મર્યાદા વધારવાનો પણ પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે, જે ક્વાર્ટરમાં ૧૨૫ થી વધારીને ૧૪૪ કલાક કરવાનો છે. હાલમાં, કોઈપણ કર્મચારી ઓવરટાઇમ સહિત દરરોજ મહત્તમ ૧૦.૫ કલાક કામ કરી શકે છે, જ્યારે નવા પ્રસ્તાવમાં આ સમયગાળો વધારીને ૧૨ કલાક કરવામાં આવશે. કટોકટીના સમયમાં, વર્તમાન ૧૨ કલાકની સમય મર્યાદા નાબૂદ કરવામાં આવશે અને અમર્યાદિત કરવામાં આવશે. આનો અર્થ એ છે કે આવી સ્થિતિમાં, કર્મચારીઓ ૨૪ કલાક કામ કરી શકશે.
કઈ કંપનીઓ પર લાગુ થશે?
શ્રમ વિભાગનો આ પ્રસ્તાવ એવી કંપનીઓ પર લાગુ થશે જ્યાં 20 થી વધુ કર્મચારીઓ કામ કરે છે. હાલમાં, આ નિયમ 10 કર્મચારીઓ ધરાવતી કંપનીઓ અને દુકાનોને લાગુ પડે છે. હાલમાં, સરકાર આ અંગે વધુ સ્પષ્ટતા ઇચ્છે છે અને તેનો હેતુ એ છે કે નિયમ બનાવતા પહેલા તેના તમામ પાસાઓ પર વિચાર કરવામાં આવે. તાજેતરમાં, લાર્સન એન્ડ ટુબ્રોના ચેરમેન એસએન સુબ્રમણ્યમે અઠવાડિયામાં 90 કલાક કામ કરવાની અને સપ્તાહના અંતે એટલે કે રવિવારે પણ કામ કરવાની વાત કરીને આ વિવાદ શરૂ કર્યો હતો.