31 January, 2025 02:16 PM IST | Mumbai | Gujarati Mid-day Correspondent
પ્રતીકાત્મક તસવીર
સાઇબર-ફ્રૉડના કેસમાં રોજેરોજ વધારો થઈ રહ્યો છે. એમાં પણ શૅરબજારમાં કે અન્ય કોઈ ફાઇનૅન્શ્યલ સ્કીમ હેઠળ રોકાણ કરો અને ટૂંક સમયમાં ઊંચું વળતર મેળવો એવી જાહેરાતોનો ભોગ બની લોકો એ સ્કીમ બાબતે ખાતરી કર્યા વગર અથવા એ ગઠિયાઓએ ફેલાવેલી જાળમાં સપડાઈ તેમના કહેવાથી વિવિધ લિન્ક પર લાખો રૂપિયા ઇન્વેસ્ટ કરે છે, પણ છેવટે તેમણે એ રૂપિયા ગુમાવવા પડે છે. ૨૦૨૩માં રોકાણને લગતા સાઇબર-ફ્રૉડ આખા વર્ષમાં ૮૦ જેટલા નોંધાયા હતા, જ્યારે ૨૦૨૪માં એની સંખ્યા ૧૧૬૦ પર પહોંચી ગઈ છે. આમ એક જ વર્ષમાં એમાં ૧૪ ગણો વધારો થયો છે. ભણેલા-ગણેલા લોકો અને એમાં પણ નિવૃત્ત થયેલા લોકો પણ એક્સ્ટ્રા ઇન્કમ ઊભી કરવા એ રોકાણનું પેમેન્ટ ઑનલાઇન (બૅન્ક ટુ બૅન્ક) કરવાનું હોવાથી એ લોભામણી સ્કીમને સાચી માનીને એમાં રોકાણ કરે છે અને પછી પસ્તાય છે.
સાઇબર ક્રાઇમની માયાજાળ
૨૦૨૩માં ક્રેડિટ કાર્ડને લગતા ઑનલાઇન ફ્રૉડના ૧૧૫૯ કેસ નોંધાયા હતા અને એમાંથી ૧૮૦ કેસ સૉલ્વ થઈ શક્યા હતા, જ્યારે ૨૦૨૪માં ૮૯૬ કેસ નોંધાયા હતા અને એની સામે ૧૪૩ કેસ સૉલ્વ થઈ શક્યા હતા.
૨૦૨૪માં ડિજિટલ અરેસ્ટ અને અન્ય છેતરપિંડીને લગતા ૧૩૬૭ કેસ નોંધાયા હતા જે ૨૦૨૩માં ૧૨૫૧ હતા. ૨૦૨૩માં ૨૩૨ કેસ ઉકેલી શકાયા હતા અને આ વર્ષે એ આંકડો ૩૦૪ રહ્યો હતો.
૨૦૨૩માં સાઇબર ફ્રૉડના હેલ્પલાઇન નંબર ૧૯૩૦ પર આવેલા કૉલમાંથી કુલ ૧૮,૨૫૬ કેસ રજિસ્ટર થયા હતા. એના પર ઝડપી કાર્યવાહી કરીને ૨૬.૫ કરોડની રકમ ગઠિયાઓ પાસે પહોંચે એ પહેલાં રોકી દેવામાં સફળતા મળી હતી. જ્યારે ૨૦૨૪માં ૬૦,૮૫૧ કેસ રજિસ્ટર થયા હતા જેમાંના ૧૬૦ કરોડની રકમ સીઝ કરી શકાઈ હતી.
મોટા અમાઉન્ટની લોન અપાવવાની લાલચ આપીને થોડા ઘણા ચાર્જિસ આપવા પડશે એમ કહીને કરવામાં આવતી છેતરપિંડીના ૬૩ કેસ ૨૦૨૩માં નોંધાયા હતા, જ્યારે એની સામે ૨૦૨૪માં ૬૧ કેસ નોંધાયા હતા. ૨૦૨૩માં ૧૬ અને ૨૦૨૪માં ૧૨ કેસ ઉકેલી શકાયા હતા.