મહારાષ્ટ્ર પરિવહન મંત્રીએ ડમી બુકિંગથી ગેરકાયદેસર ટેક્સી સેવાઓનો કર્યો પર્દાફાશ

Pratap Sarnaik catches Rapido bike operating illegally in Mumbai: મહારાષ્ટ્રના પરિવહન મંત્રી પ્રતાપ સરનાઈકે બુધવારે એક રેપિડો બાઇક ટેક્સીને રંગે હાથ પકડી લીધી હતી જ્યારે તે તેની મોબાઇલ એપ્લિકેશન દ્વારા ગેરકાયદેસર રીતે મુસાફરોને લઈ જઈ રહી હતી.

પ્રતાપ સરનાઈકે રેપિડો બાઇક ટેક્સીને રંગે હાથ પકડી (તસવીર સૌજન્ય: મિડ-ડે)

રાજ્ય સરકારે તાજેતરમાં જ ઈ-બાઈક નીતિની જાહેરાત કરી છે, જે ફક્ત ચોક્કસ નિયમો અને શરતો પૂરી કરતી ઈલેક્ટ્રિક બાઇક ટેક્સી સેવાઓને કાયદેસર રીતે ચલાવવાની મંજૂરી આપે છે.

મહારાષ્ટ્રના પરિવહન મંત્રી પ્રતાપ સરનાઈકે બુધવારે એક રેપિડો બાઇક ટેક્સીને રંગે હાથ પકડી લીધી હતી જ્યારે તે તેની મોબાઇલ એપ્લિકેશન દ્વારા ગેરકાયદેસર રીતે મુસાફરોને લઈ જઈ રહી હતી. જ્યારે રાજ્ય સરકારે આવી કોઈપણ બાઇક ટેક્સી સેવાઓને સત્તાવાર પરવાનગી આપી ન હતી. રાજ્ય સરકારે તાજેતરમાં એક ઈ-બાઈક નીતિની જાહેરાત કરી છે, જે ફક્ત ચોક્કસ નિયમો અને શરતોને પૂર્ણ કરતી ઇલેક્ટ્રિક બાઇક ટેક્સી સેવાઓને કાયદેસર રીતે ચલાવવાની મંજૂરી આપે છે. પરિણામે, હાલમાં કાર્યરત બધી બાઇક ટેક્સી સેવાઓ જે આ માપદંડોને પૂર્ણ કરતી નથી તેને અનધિકૃત ગણવામાં આવે છે.

જ્યારે સરનાઈકે મુંબઈ અને અન્ય શહેરોમાં આવી સેવાઓની હાજરી વિશે પરિવહન વિભાગને પૂછપરછ કરી, ત્યારે તેમને સત્તાવાર રીતે જાણ કરવામાં આવી કે કોઈ અનધિકૃત બાઇક ટેક્સી ઍપ કાર્યરત નથી. દાવાની ચકાસણી કરવા માટે, સરનાઈકે ડમી નામ (Dummy Name)નો ઉપયોગ કરીને રેપિડો ઍપ પર રાઈડ બુક કરાવી. દસ મિનિટમાં, મંત્રાલય નજીક શહીદ બાબુ ગેનુ ચોક પર એક બાઇક પેસેન્જરને લેવા માટે આવી, જેનાથી ગેરકાયદેસર કામગીરીનો પર્દાફાશ થયો. સરનાઈકે તે બાઇકના ડ્રાઇવરને ભાડા તરીકે 500 રૂપિયા પરત કર્યા અને કહ્યું કે તે તેની ભૂલ નથી અને અધિકારીઓને કંપની સામે દંડ અને કાર્યવાહી કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો.

1 એપ્રિલના રોજ, મહારાષ્ટ્ર કેબિનેટે ઓછામાં ઓછી એક લાખ વસ્તી ધરાવતા શહેરો માટે ઇલેક્ટ્રિક બાઇક ટેક્સીઓની રજૂઆતને મંજૂરી આપી હતી, જેનો ઉદ્દેશ્ય મુંબઈ મેટ્રોપોલિટન રિજન (MMR) માં 10,000 થી વધુ અને રાજ્યના બાકીના ભાગમાં વધુ 10,000 નોકરીઓનું સર્જન કરવાનો હતો. મહારાષ્ટ્ર સરકારે રાજ્યભરમાં ઇલેક્ટ્રિક બાઇક ટેક્સી સેવાઓ માટેના પ્રસ્તાવિત નિયમોની વિગતો આપતું ડ્રાફ્ટ નોટિફિકેશન બહાર પાડ્યું છે અને હિસ્સેદારો પાસેથી સૂચનો પણ મગાવ્યા છે. "મહારાષ્ટ્ર બાઇક ટેક્સી નિયમો, 2025" નામના સરકારી ઠરાવ (GR) ના ભાગ રૂપે 22 મેના રોજ જાહેર કરાયેલ, ડ્રાફ્ટ ફ્રેમવર્કનો હેતુ મોટર વાહન અધિનિયમ, 1988 ની જોગવાઈઓ હેઠળ ડિજિટલ એગ્રીગેટર્સ અને ટુ-વ્હીલર ટેક્સી સેવાઓના સંચાલકોને નિયંત્રિત કરવાનો છે.

"બાઇક ટેક્સી" સામાન્ય રીતે રાઇડ-હેલિંગ સેવા છે જે મુસાફરોને લઈ જવા માટે મોટરસાયકલ અથવા અન્ય ટુ-વહિલર  વાહનોનો ઉપયોગ કરે છે. રાજ્ય પરિવહન વિભાગ દ્વારા જાહેર કરાયેલા જાહેરનામા મુજબ, ફક્ત 50 ઇલેક્ટ્રિક બાઇક ટેક્સીઓના કાફલા ધરાવતા લાઇસન્સ પ્રાપ્ત સંચાલકોને જ સંચાલન કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે. વાહનો મહારાષ્ટ્રમાં નોંધાયેલા હોવા જોઈએ અને વીમા, ફિટનેસ અને પરમિટના ધોરણોનું પાલન કરતા હોવા જોઈએ.

નિયમોમાં GPS ટ્રેકિંગ, મુસાફરો માટે ક્રેશ હેલ્મેટ અને મહિલાઓ માટે વિશિષ્ટ ડ્રાઇવર વિકલ્પો અને 24x7 કંટ્રોલ રૂમ જેવા સલામતીના પગલાં ફરજિયાત છે. ઑપરેટરોએ ફરિયાદ નિવારણ પદ્ધતિ જાળવવા અને ડ્રાઇવરોનું પોલીસ ચકાસણી સુનિશ્ચિત કરવાની પણ જરૂર છે. "લાઇસન્સધારકે પૂરતા માનવબળ સાથે 24 x7 કંટ્રોલ રૂમ જાળવવો પડશે," સૂચનામાં જણાવાયું છે.