અમદાવાદ પ્લેન ક્રેશઃ ડ્રીમલાઇનરના કોકપીટ મોડ્યુલને બે વાર બદલાયું, છતાં શું થઈ ગયું!

Air India Ahmedabad Plane Crash: અમદાવાદથી લંડન જતું એર ઇન્ડિયાનું બોઇંગ 787-8 ડ્રીમલાઇનર વિમાન ક્રેશમાં AAIBનો નવો ખુલાસો; છેલ્લા છ વર્ષમાં વિમાનના થ્રોટલ કંટ્રોલ મોડ્યુલ (TCM) ને બે વાર બદલવામાં આવ્યું હતું

પ્લેન ક્રેશની ફાઇલ તસવીર

૧૨ જુને અમદાવાદ (Ahmedabad)થી લંડન (London) જઈ રહેલા ઍર ઈન્ડિયા (Air India)ના પ્લેન ક્રેશ (Air India Ahmedabad Plane Crash)ની દુર્ઘટનામાં એક પછી એક નવા ખુલાસા થઈ રહ્યા છે. અમદાવાદથી લંડન જતું ઍર ઇન્ડિયાનું વિમાન ટેકઓફ કર્યા પછી એક ઇમારત સાથે અથડાયું હતું. આ દુર્ઘટના પછી એક મોટો વિસ્ફોટ થયો હતો જેમાં ૨૬૦ લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા હતા. તપાસમાં જાણવા મળ્યું હતું કે, ફ્યુઅલ કંટ્રોલ સ્વીચ બંધ હોવાને કારણે વિમાન પૂરતું ધક્કો અને ઊંચાઈ મેળવી શક્યું ન હતું, જેના કારણે આ અકસ્માત થયો હતો.

અમદાવાદ-લંડન ઍર ઇન્ડિયા પ્લેન, બોઈંગ 787-8 ડ્રીમલાઈનરના ક્રેશ અંગે એક નવો ખુલાસો થયો છે. છેલ્લા છ વર્ષમાં આ વિમાનના થ્રોટલ કંટ્રોલ મોડ્યુલ (Throttle Control Module - TCM)ને બે વાર બદલવામાં આવ્યું હતું. આ TCM માં ફ્યુઅલ કંટ્રોલ સ્વીચો છે. આ ફેરફાર ૨૦૧૯ના બોઈંગના નિર્દેશો પછી કરવામાં આવ્યો હતો. આ અકસ્માતની તપાસમાં, TCM અને ફ્યુઅલ કંટ્રોલ સ્વીચો પર પ્રશ્નો ઉભા થઈ રહ્યા છે, કારણ કે આ સ્વીચો ટેકઓફ પછી તરત જ બંધ થઈ ગઈ હતી.

ADVERTISEMENT

શનિવારે એરક્રાફ્ટ એક્સિડેન્ટ ઇન્વેસ્ટિગેશન બ્યુરો ઓફ ઇન્ડિયા (Aircraft Accident Investigation Bureau of India - AAIB) દ્વારા જાહેર કરાયેલા પ્રારંભિક અહેવાલ (Air India Ahmedabad Plane Crash Report)માં જણાવાયું છે કે, વિમાનના TCMને ૨૦૧૯ અને ૨૦૨૩માં બદલવામાં આવ્યા હતા. જોકે, રિપોર્ટમાં સ્પષ્ટતા કરવામાં આવી છે કે આ ફેરફારો ફ્યુઅલ કંટ્રોલ સ્વીચ સાથે સંબંધિત નથી.

સમાચાર એજન્સી પીટીઆઇએ સૂત્રોને ટાંકીને જણાવ્યું છે કે, બોઇંગે ૨૦૧૯માં સુધારેલ જાળવણી આયોજન દસ્તાવેજ (Maintenance Planning Document - MPD) જારી કર્યો હતો. આ દસ્તાવેજમાં બધા ડ્રીમલાઇનર ઓપરેટરોને દર ૨૪,૦૦૦ ફ્લાઇટ કલાકો પછી TCM બદલવાની સૂચના આપવામાં આવી હતી. આ સૂચના હેઠળ, એર ઇન્ડિયાએ ૨૦૧૯ અને ૨૦૨૩માં અકસ્માતગ્રસ્ત વિમાનમાં TCM બદલ્યું હતું. સૂત્રો કહે છે કે, આ ફેરફાર બોઇંગના નિયમો અનુસાર નિયમિત જાળવણીનો એક ભાગ હતો.

AAIB રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, તપાસના આ તબક્કે, બોઇંગ 787-8 અથવા તેના GEnx-1B એન્જિન ઓપરેટરો અને ઉત્પાદકો માટે કોઈ ભલામણ કરાયેલ પગલાં નથી. અકસ્માતગ્રસ્ત વિમાન GEnx-1B એન્જિનથી સજ્જ હતું. રિપોર્ટમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે, ૧૭ ડિસેમ્બર, ૨૦૧૮ના રોજ, ફેડરલ એવિએશન એડમિનિસ્ટ્રેશન (Federal Aviation Administration - FAA)એ સ્પેશિયલ એરવર્થિનેસ ઇન્ફર્મેશન બુલેટિન (Special Airworthiness Information Bulletin - SAIB) જારી કર્યું હતું. તેણે ફ્યુઅલ કંટ્રોલ સ્વીચના લોકીંગ ફીચરને ડિસ્કનેક્ટ કરવાની શંકા વ્યક્ત કરી હતી. આ બુલેટિન બોઇંગ 737 એરક્રાફ્ટના ઓપરેટરોના અહેવાલોના આધારે જારી કરવામાં આવ્યું હતું. આમાં, ફ્યુઅલ કંટ્રોલ સ્વીચનું લોકીંગ ફીચર ડિસએન્જેજ્ડ હોવાનું જાણવા મળ્યું હતું. જોકે, FAAએ તેને ગંભીર ખામી માન્યું ન હતું અને કોઈ ફરજિયાત સૂચનાઓ જારી કરી ન હતી. AAIBએ જણાવ્યું હતું કે, બોઇંગના ઘણા મોડેલોમાં ફ્યુઅલ કંટ્રોલ સ્વીચની ડિઝાઇન સમાન છે.

ઍર ઇન્ડિયાના જણાવ્યા અનુસાર, SAIB દ્વારા સૂચવેલ નિરીક્ષણો સલાહકારી અને ફરજિયાત ન હોવાથી કરવામાં આવ્યા ન હતા. જાળવણી રેકોર્ડની તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે, વિમાનમાં ૨૦૧૯ અને ૨૦૨૩માં TCM રિપ્લેસમેન્ટ હતું, પરંતુ તેનું કારણ ફ્યુઅલ કંટ્રોલ સ્વીચ સાથે સંબંધિત નહોતું. ૨૦૨૩થી વિમાનમાં ફ્યુઅલ કંટ્રોલ સ્વીચ સંબંધિત કોઈ ખામી નોંધાઈ નથી.