Libyan Army Chief Dies in Plane Crash: પાકિસ્તાને લિબિયન નેશનલ આર્મી સાથે 4.5 બિલિયન ડૉલરના શસ્ત્ર સોદા કર્યા પછી તરત જ પશ્ચિમ લિબિયાને નિયંત્રિત કરતી સરકારના આર્મી ચીફ મુહમ્મદ અલી અહેમદ અલ-હદ્દાદનું વિમાન દુર્ઘટનામાં મૃત્યુ ઘણા પ્રશ્નો ઉભા કરે છે.
પાકિસ્તાન-લિબિયા શસ્ત્ર સોદા પછી વિમાન દુર્ઘટનામાં લિબિયન સેના પ્રમુખનું મૃત્યુ (સૌજન્ય: મિડ-ડે)
પાકિસ્તાને લિબિયન નેશનલ આર્મી સાથે 4.5 બિલિયન ડૉલરના શસ્ત્ર સોદા કર્યા પછી તરત જ પશ્ચિમ લિબિયાને નિયંત્રિત કરતી સરકારના આર્મી ચીફ મુહમ્મદ અલી અહેમદ અલ-હદ્દાદનું વિમાન દુર્ઘટનામાં મૃત્યુ ઘણા પ્રશ્નો ઉભા કરે છે. જે સંજોગોમાં પાકિસ્તાને ગુપ્ત રીતે લિબિયન નેશનલ આર્મી સાથે અત્યાર સુધીનો સૌથી મોટો શસ્ત્ર સોદો કર્યો તેનો પાકિસ્તાનમાં જ વિરોધ થઈ રહ્યો છે. તેનાથી પણ વધુ ચિંતાજનક બાબત એ છે કે વિમાન દુર્ઘટના તુર્કીમાં થઈ હતી, જે તાજેતરમાં પાકિસ્તાન અને લિબિયા બંનેનો મુખ્ય સંરક્ષણ સાથી બની ગયો છે. અલ-હદ્દાદ પશ્ચિમ લિબિયાને નિયંત્રિત કરતી યુએન સમર્થિત સરકારની સેનામાં ટોચના લશ્કરી કમાન્ડર હતા, અને પાકિસ્તાને જે સોદો કર્યો હતો તે તેનો વિરોધ કરતા એક જૂથ સાથે હતો. તેથી, આટલા ટૂંક સમયમાં બનેલી વિમાન દુર્ઘટના પ્રશ્નો ઉભા કરી રહી છે.
ADVERTISEMENT
યુદ્ધગ્રસ્ત લિબિયા જેવો દેશ જ પાકિસ્તાન જેવા દેશ પાસેથી આટલા મોટા પાયે શસ્ત્રો ખરીદવા તૈયાર થઈ શકે છે, જે તાજેતરમાં ભૂખમરાનો ભોગ બની રહ્યો છે. આ સોદો પાકિસ્તાન માટે એટલો મહત્વપૂર્ણ છે કે ફિલ્ડ માર્શલ અસીમ મુનીરે ગયા અઠવાડિયે પોતે પૂર્વીય લિબિયાના શહેર બેનગાઝીની મુલાકાત લીધી હતી. આવી સ્થિતિમાં, જ્યારે લિબિયાને શસ્ત્રો વેચવા એ અન્ય દેશો વચ્ચે પ્રતિષ્ઠાની બાબતથી ઓછું નથી, ત્યારે ફક્ત પાકિસ્તાન જેવો બેશરમ દેશ જ આ માટે સંમત થઈ શકે છે. હકીકત એ છે કે દેશનો આ ભાગ 2011 થી યુએન પ્રતિબંધો હેઠળ છે.
આંતરરાષ્ટ્રીય ચિંતા એ છે કે ચીનમાં બનેલા પાકિસ્તાની શસ્ત્રોનું લિબિયામાં ટ્રાન્સફર સરળતાથી હિઝબુલ્લાહ, હમાસ અને અન્ય આતંકવાદી સંગઠનો સુધી પહોંચી શકે છે. આ આતંકવાદી સંગઠનો ઇઝરાયલ માટે એક ખંજવાળ છે. ફક્ત ઇઝરાયલ જ નહીં, પરંતુ આવા આંતરરાષ્ટ્રીય આતંકવાદી સંગઠનોથી પીડિત કોઈપણ દેશ ચોક્કસપણે પાકિસ્તાન અને લિબિયન નેશનલ આર્મી વચ્ચેના શસ્ત્ર સોદા અંગે ચિંતિત રહેશે.
આજે, પાકિસ્તાન અફઘાનિસ્તાન સાથે સંઘર્ષનો સામનો કરી રહ્યું છે, અને તેના બલુચિસ્તાન પ્રદેશમાં પણ પરિસ્થિતિ બગડી રહી છે. બલુચ નેતાઓ શરૂઆતથી જ પાકિસ્તાન-લિબિયા શસ્ત્ર સોદાનો વિરોધ કરી રહ્યા છે. બલુચ નેતાઓ ચિંતિત છે કે લિબિયા ફક્ત શરૂઆત છે, અને પાકિસ્તાન ધીમે ધીમે તેના પરમાણુ શસ્ત્રો તુર્કી અને ઈરાન જેવા દેશોમાં સમાન માધ્યમો દ્વારા વિસ્તૃત કરી શકે છે.
ધ્યાનમાં લેવા જેવું બીજું એક મહત્વનું પરિબળ એ છે કે પાકિસ્તાન પાસે એટલી તાકાત નથી કે તે કોઈપણ દેશને આટલી મોટી માત્રામાં શસ્ત્રો વેચવાનું વચન આપી શકે. આનાથી ચીનની ભૂમિકા પર પ્રશ્ન ઊભો થાય છે, જે પાકિસ્તાન દ્વારા યુદ્ધગ્રસ્ત વિસ્તારોમાં તેના શસ્ત્રો પહોંચાડવાનું કાવતરું ઘડી શકે છે. પરિણામે, ચીનના આંતરરાષ્ટ્રીય સંરક્ષણ હરીફ, લિબિયન જૂથને શસ્ત્રો વેચવાની શક્યતાએ તે દેશમાં ચિંતા ઉભી કરી હશે. હવે મોટો પ્રશ્ન એ છે કે શું પાકિસ્તાન-લિબિયા શસ્ત્ર સોદા અને તુર્કીમાં થયેલા વિમાન દુર્ઘટના વચ્ચે કોઈ વાસ્તવિક જોડાણ છે, અથવા ત્યાંની પ્રવર્તમાન જમીની પરિસ્થિતિને કારણે તે ફક્ત અટકળોનો ઉપદ્રવ છે?
